લાભ પાંચમ -જૈન ધર્મમાં જ્ઞાન પંચમી –જિતેન્દ્ર પાઢ

વેદોમાં કહ્યું છે तस्मात् ज्ञानमयो भवः / તું જ્ઞાની બન.ગીતામાં શ્રી કૃષ્ણ અર્જુનને ઉપદેશ આપે છે नहीं ज्ञानेन स व्दशं पवित्र मिह विद्यते -સંસારમાં જ્ઞાન સમાન બીજું કંઈ જ પવિત્ર નથી.આ પવિત્રતા પામવા તરસ જાગવી જોઈએ અને તે માટે શાસ્ત્રો ને સમજવા જોઈએ. મહાભારતમાં વ્યાસજી એ જ્ઞાનને સત્યદર્શન ગણાવ્યું અને બોલતાં ,વ્યવહાર કરતાં શીખવાનારું જ્ઞાન છે એવો સ્પષ્ટ મત જાહેર કર્યો .ગાયત્રી ઉપાસક વેદ તપોનિષ્ઠ પંડીત શ્રીરામ શર્મા આચાર્ય – આત્માની અમરતા ,પરમાત્માની ન્યાયશીલતા ,માનવજીવનના કર્તવ્ય જેનાથી ઉપલબ્ધ થાય;સન્માર્ગ ઉપર ચાલવાની પ્રેરણા આપે તે જ્ઞાન એવો વિસ્તૃત અર્થ કરી જ્ઞાન મહિમા વર્ણવે છે .ફ્રાંસિસ બેકન જ્ઞાનને શક્તિ ગણાવે છે એ .સર્વ સ્વીકૃત છે કે કોઈપણ ક્ષેત્ર ,વિષયની સંપૂર્ણં જાણકારી માટે ,કોઈપણ વસ્તુની ઉત્પત્તિ ,મૂળ શોધવા માટે જ્ઞાન તમને મદદગાર બને છે ,સાથોસાથ દીપક બની પ્રકાશ દ્વારા બુદ્ધિ જાગૃત કરી ચતુરાઈ ,પંડિતાઇ ,નવી દૃષ્ટિ અને આત્મ વિશ્વાસથી ભીતરી આંતર ચેતના ઉર્જાવાન બનાવે છે .જૈનધર્મમાં આ વાત સ્વીકારવામાં આવી છે -જૈન આગમો પણ જ્ઞાન બાબત સત્ય અને અસત્ય વચ્ચેનું અંતર ભેદી ને આત્મ પ્રકાશ જાગૃત કરનાર -પ્રાકૃતિક પ્રકાશ -બીજો સૂર્ય કે ત્રીજી આંખ તરીકે જ્ઞાન ને સમજે છે -શાસ્ત્રો તરફ પ્રીતિ બાળપણથી વધે અને સરસ્વતી કૃપા વર્ષે તેવો પવિત્ર હેતુ -જ્ઞાન પંચમીનો છે .દિવાળી પર્વ જ્યોતિ પર્વ શુભ ,લાભ મેળવવાની ઝંખના સાથે ગણેશ ,સરસ્વતી પૂજા સાથે પૂર્ણ થાય છે.વેપારીઓ લાભ પાંચમે નવા વરસના પ્રારંભ વ્યવહારો શુભ લાભ સાથે કરે છે અર્થાત સરસ્વતી અને લક્ષ્મી બંન્ને ની પૂજા પણ કરેછે ..
” ज्ञा ” (જાણવું ) +” अन् ” (ઇન્દ્રિયો દ્વારા )- જે માનવીને વસ્તુકે વિષય બાબત માહિતી ,ખબર ,જાણ ,સમજ ,બોધ આપી સંસારમાં લૌકિક વહેવાર અને આત્મ ચિંતન કરાવી સદ્ માર્ગ બતાવે તે જ્ઞાન .હિંદુઓમાં વસંત પંચમી અને જૈનોમાં જ્ઞાન પંચમી મહત્વના ગણાય છે .કારતક સુદી પંચમી -લાભ પાંચમ ,જ્ઞાન પંચમી ,જયા પંચમી ,પાંડવ પંચમી ,સૌભાગ્ય પંચમી ,લેખની પંચમી વગેરે નામોથી ઓળખાય છે -હિન્દૂ મંદિરો ,જૈન દેરાસરોમાં વિશેષ પૂજા થાય છે જૈન દેરાસરોમાં ”દેવવન ‘-દેવતા પૂજન ,પવિત્ર પાઠ અને ધ્યાન થાય છે ; વર્ષ સુધી ,દર સુદ પંચમીએ ઉપવાસ વ્રતનો સંકલ્પ કરે છે.
જ્ઞાન પ્રકાશની જ્યોતિ ઉજ્જવળ છે. જૈન ગ્રંથોની સમજ ,વિદ્યાર્થી ,યુવા ,વિદ્વાનોમાં પસરે તેવો હેતુ જ્ઞાન પંચમીનો છે. આ દિવસે પુસ્તક લેખન ,કલમ પૂજન ,શાસ્ત્ર વંદના સાથે સત્ય જ્ઞાન પ્રાપ્તિ માર્ગદર્શન માટે અનુષ્ઠાન ,જપ ,પ્રાર્થના કરવાની પારંપારિક પ્રથા છે ,જે પદ્ધતિ મુજબ થાય છે .પ્રાચીન આગમો ,ધર્મ ગ્રંથો સાફ સૂફી કરી ખાસ ગોઠવણી સાથે પૂજન માટે મૂકાય છે.કોરા કાગળ ,છોલ્યા વિનાની પેન્સિલ પણ મૂકાય છે ,બાળકોને નોટબુક પેન્સિલ વિતરણ સાથે ”જ્ઞાન મેળવો ”-એવી શુભેચ્છા સાથે ભેટ રુપે વિતરણ થાય છે આ દિવસે ઘણાં મૌન વ્રત પાળે છે ,દેરાસરમાં દીવા ,રોશની ,વિશેષ પૂજા પણ થાય છે ,વ્યાખ્યાન થાય અને જ્ઞાન પ્રસાર મહત્તા જૈન સાધુ -મુનિ ,સાધ્વીજી શ્રાવકોને સમજાવે છે.
જૈન શાસ્ત્રોમાં જ્ઞાનના પાંચ પ્રકારો દર્શાવાયા છે ,તેમાં (1) મતિ જ્ઞાન એટલે મગજ જ્ઞાન અથવા સમજવાની શક્તિથી પ્રાપ્ત જ્ઞાન છે .આ જ્ઞાન કર્માનુસાર જમા થયેલું હોય છે.(2) શ્રુત/ શ્રુતિ જ્ઞાન -જે સાંભળવાથી મળે તે શ્રુત જ્ઞાન ,જે દરેક સંસારિક પાસે હોય છે.મતિ જ્ઞાન કારણ છે ,શ્રુત જ્ઞાન પ્રભાવ છે (3) અવધી જ્ઞાન -જે આંખે જોઈ શકાય તે ,આ જ્ઞાન ચીજો અંગે ના જ્ઞાન સુધી સીમિત છે. આ જ્ઞાન માટે દરેક કાર્યમાં ઇન્દ્રિયો અને મગજની આવશ્યકતા પડે છે.અવધી જ્ઞાનનો ઉદ્દેશ જ્ઞાનની વિશેષ ગુણવત્તા પ્રાપ્ત કરવાનો છે , જેનાથી ક્રોધ ,લાલચ અને ભયાનક વૃત્તિ ઓછી થાય -નષ્ટ થાય (4) મનપારાર્ય જ્ઞાન /(મનોપ્રિયા જ્ઞાન )-જે જ્ઞાન બીજાઓના ચહેરાં અને મનને ,તેમાં ચાલતાં વિચારો (ટેલિપથી )જાણવા સક્ષમ બનાવે છે.આ જ્ઞાન આત્માની શક્તિ છે ,જે કેવળ આધ્યાત્મિકતા અને ઊંડા ધ્યાન પછી ,ઉચ્ચ ગુણવત્તા વાળા સાધકોને પ્રાપ્ત થાય છે.(5)કેવળ જ્ઞાન (અંતિમ -અતીત ,વર્તમાન અને ભવિષ્ય નું જ્ઞાન )કેવળ જ્ઞાન શુદ્ધ ,સકળ ,અસાધારણ અને અનંત છે .આત્મા દ્વારા સંલગ્ન સર્વ કર્મો ને નષ્ટ કરવા કેવળ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરાય છે , બધાં જ જ્ઞાનીઓએ આ માર્ગ અપનાવ્યો હતો.કેવળ જ્ઞાની ને અંતરિક્ષ અને બહારના અંતરિક્ષ માં હાજર બધી ચીજોની ખબર પડી જાય છે.બધા જ કેવળ જ્ઞાની તીર્થંકર નહોતાં ;ગહન આધ્યાત્મિક પ્રથાઓ ,સર્વ કર્મોની નિર્જરા ,ક્રોધ ,લાલચ ,ભય ,લગાવ ,ગર્વ વગેરે નો નાશ કરવો તે તો કેવળ જ્ઞાનની દિશાનું એક માત્ર ચરણ (પગલું )હોઈ શકે એવું બને .
આખરે જ્ઞાન કોઈપણ રીતે અને કોઈપણ પ્રકારનું વતે કે ઓછે પ્રમાણે માનવીને પ્રાપ્ત થાય તે અતિ મહત્ત્વનું છે .જ્ઞાન શોધ ,અનુભવ સિદ્ધિ -ગ્રંથો દ્વારા મળે છે ,અનુભવનું જ્ઞાન કયારેક એક પક્ષીય કે અધૂરું હોવાની શક્યતા ધરાવે છે. માનવીને દરેક ક્ષેત્રોમાં જ્ઞાન સરળતા ,સફળતા ,પ્રતિષ્ઠા ,યશ ,સન્માન ,ઈજ્જત ,પદ ,મોભો ,સમાજ ,દેશમાં વિજય જ્ઞાન જ અપાવે છે તેથી જ્ઞાન પંચમી -વસંત પંચમી ની મહત્તા સમજીએ ,બાળકોમાં તે માટે સંસ્કાર રોપીએ ,ગ્રંથો પ્રતિ આદર ,વાંચન વધારીએ જ્ઞાન પંચમીને લાભ પ્રાપ્તિનો અવસર ,પર્વ બનાવીએ.
———————————-જિતેન્દ્ર પાઢ /રાહલે /મોરિસવિલ સિટી /નોર્થ કેરોલિના /યુ .એસ .એ /11/11/18

Advertisements

૫-સંવેદનાના પડઘા-જિગિષા પટેલ

"બેઠક" Bethak

જ્યોતસે જ્યોત જલાતે ચલો..

અસલાલી ગામની ભાગોળે બે ખાદીધારી ઝભ્ભોલેંઘો પહેરેલા વ્યક્તિઓ રામજીઠાકોરનું ઘર કયાં આવ્યું તેમ કોઈને પૂછી રહ્યા હતા.પૂછતાં પૂછતાં રામજી ઠાકોરની ઓસરી પાસે આવી પહોંચ્યા ને પૂછ્યું “લક્ષ્મણ ઠાકોરના ભાઈ રામજી ઠાકોરનું ઘર આ …જ ….કે? ત્યાં તો જશોદા રામજી ઠાકોરની પત્ની હાકોટો પાડતી બહાર આવી” અરે …..એય……કુણસે…..ઈની માને………કે મારા ફળિયામાં આવીને એ કાળમુખા લખમણીયાનું નામ લે …સ!!”જશોદા કુતૂહલ સાથે બહાર આવી.માણેકભાઈ ને હરિભાઈએ જશોદાને બેહાથ જોડી નમસ્કાર કર્યા અને કીધું”બહેન અમે સદવિચાર પરિવાર ના કાર્યકર છીએ.તમારી સાથે થોડી વાત કરવા માંગીએ છીએ.

જશોદાના પતિને તેના દીયર લક્ષ્મણે ધારિયાથી હુમલો કરી મારી નાંખ્યો હતો.લક્ષ્મણ જનમટીપની સજા સાબરમતી જેલમાં કાપી રહ્યો હતો.માણેકભાઈને હરિભાઈ જશોદાને નાના દીયર સાથેનું વેર ભૂલીને તેને માફ કરી દેવાનું સમજાવવા આવ્યા હતા.જશોદા તો વાત સાંભળીને જે…..ભડકી ને જોગમાયાનું સ્વરૂપ લઈ મોટામોટા ડોળા કાઢી ગુસ્સા સાથે બોલી “ મારા ધણીને ઈયોને ભર ઊંઘમાં દગો દઈને ઘાસ વાઢે તેમ વાઢી  નાંખ્યો અને તમે હું કોસ કે…

View original post 419 more words

શરદ પૂનમમાં દૂધ પૌંવાનું શાસ્ત્રોક્ત વૈજ્ઞાનિક મહત્ત્વ -જિતેન્દ્ર પાઢ

                                      ભારતમાં ૬ ઋતુઓમાં  શરદનું  મહત્ત્વ આરોગ્ય માટે  સવિશેષ   નોંધાયું છે .આયુર્વેદિક મહર્ષિઓ ,વૈજ્ઞાનિકો  આ વાતને પ્રાધાન્ય આપે છે સાથોસાથ ચંદ્રની સોળેકલા વર્ષમાં એક વાર સંપૂર્ણ રીતે પૂર્ણ સ્વરૂપે ખીલે છે ,  દેવતાઓ પણ આ રાત્રિની સુંદરતા નિહારવા પૃથ્વી આવતા એવો પુરાણોમાં ઉલ્લેખ છે .

                                 શરદનો અર્થ થાય  ઠંડક  આપે તેવું  પૂનમ એટલે ખીલેલો ચન્દ્રમા ;આ શરદપૂનમ  એક રાત એવી છે જયારે  ચન્દ્ર પૃથ્વીથી ખુબ નજીક આવે છે  અને  ખીલેલી ચાંદની ના તેજ કિરણો અમૃત વરસાવે છે શરદપૂનમ વિવિધ નામોથી ઓળખાય છે -રાસ પૂનમ ,માણેકઠારી પૂનમ ,અશ્વિની પૂનમ ,શારદીય પૂર્ણિમા ,મરાઠીમાં  કોજાગીરી કહે છે , સંસ્કૃતમાં  ઉલેખ્ખ છે आश्विन पौणस्यम  कोजागर व्रतम   દક્ષિણ ભારતમાં કુમાર પૂર્ણિમા નામ છે ,બંગાળમાં  લોકખી,પૂજો ;ઓડિસામાં કુમાર વ્રત ,મિથીલીમાં કોજાગઢ ,વગેરે નામો સાથે  સંપૂર્ણં ભારતમાં  શરદપૂનમ ની ઉજવણી  પરંપરાગત રીતે ,પોતપોતાની સંસ્કૃતિ ,પ્રથાથી  કરે  છે . શરદ પૂનમે  શંકર  કૈલાશ  પર્વત ઉપર ભ્રમણ કરે છે ,વ્રજમાં કહેવાય છે  શ્રીકૃષ્ણ  અને રાધા ની રાસલીલા રચાય છે,  ગુજરાતમાં રાસ ગરબાની  રમઝટ જામે છે – હવે તો ગરબા રાસ દાંડિયાએ  વિશ્વભરમાં  બધાને ઘેલું લગાડ્યું – છે

                           શરદ પૂનમ એટલે જાગૃકતા ,વૈભવ , ઉલ્લાસ અને  આનંદનો ઉત્સવ .શીતળતા અને સુંદરતાની શાંતિ રૂપ સમન્વયની અનુભૂતિ . આ પ્રાચીન લોકોત્સવ ને વાત્સ્યાયન એ કૌમુદી જાગરણ ;વામન પુરાણમાં દીપદાન  જાગરણ  નામો અપાયાં છે . બલિ પૂજન  કરાવાનો નિર્દેશ પણ છે . ઉન્માદયન્તિ  જાતકમાં શરદપૂર્ણિમા ઉજવાતી હોવાનું વર્ણન આવે છે .જે શરદપૂર્ણિમાની પ્રાચીન ચાહના બતાવે છે .ઋષિમુનિઓ એ સામાજિક વ્યવસ્થાનું માળખું ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક  પરંપરાઓમાં  સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત અનેક ઝીણવટભરી બાબતો ધ્યાનમાં લીધેલી ,જેના મૂળમાં વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિકોણ  સાથેની  ઊંડી  દીર્ઘ દૃષ્ટિ પણ હતી

                       .કેલીફૉનિયા સંશોધનકાર્ય  કરનારા વૈજ્ઞાનિકોની એક ટીમે જેલના માનસિક રોગીઓ પર એક પ્રયોગ કર્યો -પૂનમ અને  અમાસની રાત્રી દરમ્યાન  માનવ ચિત્તતંત્ર પર શી અસર પડે છે ? તપાસ બાદ હાથ લાગેલા  અહેવાલમાં સિદ્ધ થયું કે પૂનમની ચંદ્ર રોશની મનને શાંત, સ્થિરતા ,પ્રફુલ્લિતતા આપે છે , ગાઢ અમાસની રાત્રી -ઉગ્રતા ,ક્રોધ અને  વ્યગ્રતાથી ચિત્તતંત્ર  ડહોળી  નાખે છે   ચંદ્રમાના કિરણો માનવ  મન પર પોતાની અસર  ફેલાવે છે  આથી એમ સિદ્ધ થાય છે કે  શરદ પૂનમની સ્વેત ચાંદની ના  કિરણો  અમી સિંચન દ્વારા દૂધ પૌંવા-ખીર ને  પૌષક  મૂલ્યોથી સ્વાદિષ્ટ બનાવે છે . શરીર ઉપર સફેદ બારીક વસ્ત્ર ધારણા કરવાથી ત્વચા પર  પ્રભાવી અસર કરે છે ,

                           શાસ્ત્રોમાં ચન્દ્રનો પ્રભાવ મન ઉપર પડે  છે તેમ સ્પષ્ટ  નિર્દેશ  છે -અંગ્રેજીમાં ચન્દ્ર ને ”મૂન ”કહે છે -જે મનનો સ્વામી ગણાય છે ,કહેવાય છે કે -”  જેણે મન જીત્યું  તેણે  જગ જીત્યું ”શરદ પૂર્ણિમા તેથી નવ ઉર્જા સાથે જાગૃત થઇ સંસ્કૃતિની પરંપરાનો આસ્વાદ પામવાનો અવસર છે ,વરસાદની વિદાય ,મંદમંદ ઠંડક આપતા મૃદુ વાયુની લહેરખી ,નવરાત્રીના ઉમંગથી પ્રાપ્ત કરેલી દેવી શક્તિ ની  થનગનતી ઝલક ,બાળક ,યુવા ,નારી , પ્રૌઢો અને  સમગ્ર સૃષ્ટિમાં પ્રસન્ન ,ખુશનુમા ફેલાયેલી હોય છે.  નવરાત્રીમાં ગરબા .દાંડિયા રમવાથી રાત્રી જાગરણ થાય તેથી પિત્ત વધે છે અને તેનું શમન કરવા દૂધ ,ખડીસાકર ,પૌંવા ,તેમાં ઈલાયચી ,જાયફળ ,ચારોળી વગેરે સૂકા મેવા આરોગ્ય  શુદ્ધિઅને વર્ધન બંને કરે છે  શરદપૂનમની રાતલડીએ ,  કૃષ્ણઃ અને રાધાને યાદ કરી રાસ ગરબાની રમઝટ થાક બાદ દૂધ  પૌંવાનો પ્રસાદ અનેક રીતે  લાભદાયી બને છે નવ ચેતના સાથે ત્રિદોષ નિવારણ કરી શરીર સ્વાસ્થ્ય સુધારે છે .પશ્ચિમના વૈજ્ઞાનિકો પણ આ વાત ને સ્વીકારે છે  ચંદ્રમા સામે જોઈને ૧૦-૧૫ મિનિટ ત્રણ થી પાંચ વાર એક ધારી  નજરે જોતા ‘નેત્ર જ્યોતિ ‘વધે છે   ગર્ભવતી મહિલાના શરીરની નાભિમાં ચંદ્ર કિરણો ગર્ભસ્થ બાળકને પુષ્ટ કરે છે  , શરદ પૂનમે  આરોગ્ય અને ધર્મ બંનેનો સમન્વય થતાં દૂધ પૌંવા પ્રથા ચાલુ થઇ હોવાનું મનાય છે .

-જિતેન્દ્રપાઢ /રાલે /મોરિસિવિલ સિટી./નોર્થ કેરોલિના/યુ.એસ એ.  /૩/૧૦/૨૦૧૮/

૮૦૦ રિવર વૉક ડ્રાઈવ ૧૪ વિજય શાહ

૧૨૦ રૂમની મોટેલ પછીનાં વરસોમાં વધી ને ૧૫૦ રૂમની થઈ. ગામ વિકસતું હતું અને છોકરા પણ મોટા થઈ રહ્યા હતા.પાર્થ અને સપના મેડિકલ ફીલ્ડમાં સક્રિય હતા કૈસર યુનિવર્સિટિમાં મોટી સ્કોલરશીપ મેળવીને એમ ડી થયા અને ૬ આંકડાનાં પગાર મેળવતા થયા. ઈના અને મીના કોંમપ્યુટર ફીલ્ડમાં એંજીનીયર બની ને ન્યુ જર્સીમાં એઓએલ કંપની માં સક્રિય હતા. ધનંજય અને અર્જુને પોતની ચાર્ટર એકાઉટંટ કંપની આલ્બનીમાં ખોલી હતી ઘરમાં બીજી પેઢી માટે માગા આવતા હતા હ્ષદ મોટા કહેતા એવું પાત્ર લાવજો કે જેની ઓળખાણ કરાવતા તમે કે તે કોઇ સંકોચ ન પામે. અમારું કર્તવ્ય તો તમને ભણાવ્યા અને ડીગ્રી નું પાટીયું પહેરાવ્યું એટલે પુરુ થયું. જાતે કમાવ અને મનપસંદ લાઈન પકડો.
*****
દિવાળીનાં દિવસોમાં આખુ મોટેલ સિક્ષનું કુટૂંબ ભેગુ થાય. આ વખતે નવી પેઢી બેવડાઇ હતી અર્જુન ને ત્યાં બાબો હતો. વાઘબારસે આખી મોટેલ કેંડલ થી ઝગમગતી હતી. બીજે દિવસે ધનતેરસનાં ઘુઘરા અને ધન પૂજન વખતે સૌને લક્ષ્મી પૂજન પછી કવરો મોટેલ તરફથી મળતા. સાંજે ફટાકડા ફૂટતા અને ઘર આખું કલબલતું. સ્ટાફને ઘુઘરા અને મીઠી સુંવાળીનાં પેકેટો મળતા.સૌ ત્રણેય પાર્ટનરોને પગે લાગતા. કાળીચૌદશને દિવસે ખાટા વડા તળાતા અને ભદ્ર કાળી માતાનું પૂજન થતું.બેસતા વરસનાં દિવસે ચોપડા પૂજન થતું. ત્યારે ગામમાં અને ગામની આજુબાજુ ૩૦ માઈલ દુર થી સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયનાં સૌને નોતરું અપાતું સૌ વેપારી ઓનું ચોપડા પૂજન ત્યાં થતું અને લાડવા વાલ અને ફુલવડીનું ભોજન અપાતું
સવારે ૧૨ વાગ્યા સુધી ચોપડા પૂજન થતુ અને પછી ભોજન સમારંભ થતો. આખું કૂટૂંબ બસો માણસોને પીરસતું અને નવા વરસની મુબારકો અને વડીલોનાં આશિર્વાદ લેવાતા. આગ્રહ કરીને લાડુ ખવડાવાતા. આ જમણ વાર ચાલતો હતો અને દીપકભાઈ અચાનક ચક્કર ખાઈને પડ્યા.સપના નજીકમાં જ હતી તેણે મામાની તરત સારવાર કરી. બીપી ઓછું લાગતા લીંબુનું પાણી પીવડાવ્યું અને તેમને જમણ વારમાંથી હટાવી રૂમમાં થોડોક આરામ કરવા કહ્યું.
અરૂણા ગભરાઈ ગઈ હતી. મંગળાબેને અરુણાનું પણ ટેસ્ટીંગ કરાવ્યું.મંગળા બેન પણ દીપક પાસેથી હટતા નહોંતા.તાત્કાલીક હોસ્પીટલમાં સારવાર માટે દાખલ કર્યા.પ્રસંગ પત્યા પછી સાંજે વિવિધ ટેસ્ટ્નું પરિણામ બંનેનૂ પાર્થ નાં હાથમાં આવ્યું ત્યારે તે ચોંક્યો. એચ આઈવી નો અંતિમ તબક્કો.. શ્વેત કણો નાં કાઉંટ ખુબ જ ઓછા…હતા.સપના રીઝલ્ટ જોઇને ખુબ રડી. ઈના અને મીનાને નવાઈ લાગતી હતી કે ફોઇનાં બે સંતાનો આટલી બધી શું ચિંતા કરે છે? એમને કંઇક ખબર છે તેની અમને કેમ કંઈ ખબર નથી? મમ્મી પણ રડ્યા કરેછે.
બહું હિંમત કરીને ઈનાએ પપ્પાને પુછ્યુ ” કોઇ અમને કહેતું નથી પપ્પા તમને શું થયું છે. મને તમારા રોગનું નામ કહો તો હું તે રોગની બધી માહીતિ ભેગી કરી સારામાં સારી દવા કરાવું.”
તેની આંખમાં મૉટા મોટા આંસુ ઓ જોંઈને દીપક પણ રડી પડ્યો.”બેટા મૉટાની બધી વાત માનતો હતો ત્યાં સુધી ખુબ સુખી હતો અને એક જ વાત ના માની અને આ કેંન્સર જેવો એચ આઈ વી લાગુ પડી ગયો.”
રડતી ઈના અને મીના બન્ને હબક ખાઈ ગયા.
દીપક આગળ બોલ્યો.અજાણતા તે રોગ મમ્મીને પણ મેં આપી દીધો.અત્યારે હું અંતિમ તબક્કામાં છુ જ્યારે તારી મમ્મી પણ સાથે છે. મૉટેલે મને બધુ આપ્યું પણ આ થોડી ક્ષણોની મજાએ આખી જિંદગીની સજા આપી છેં

મરતા બાપની એક વાત ગાંઠે બાંધી લેજો.

હવસ અને પ્રેમ વચ્ચે એક ઉલટી ગંગા જેવો સંબંધ છે. પ્રેમમાં સમર્પણ છે શરીર છેક છેલ્લે આવે છે. જ્યારે હવસમાં શરીર જ હોય છે. સમર્પણ કે લાગણી ક્યારેય હોતી નથી.

તમને મનગમતો પતિ મળ્યો હોય તો અન્ય પુરૂષ ભલેને તે રાજ કુમાર હોય તો પણ તે અસ્વિકાર્ય ગણજો. મને અરૂણા પ્રત્યે સાચો સ્નેહ હતો પણ મફત મળતું હતું તેથી લલચાઇ ગયો આજે ખબર પડી કે તે મફત નહોંતું તેની બહુ મોટી કિંમત અરૂણાએ કોઇ પણ વાંક ગુના વગર ચુકવી અને હું તો પાપીયો હતો જ તેથી હું ચુકવી રહ્યો છું.
“પપ્પા અમે પણ કોઇ વાંક્ગુના વગર તમને ખોઈશું ને? અમારા સંતાનો તેમના નાનાને ખોશે ને?”મીના ભરાયેલી આંખે બોલી.
બંને છોકરીઓ બાપને મરતો જોઈ રહી હતી અને કશું ન કરી શકવાનાં અફસોસને અશ્રુઓથી ઠાલવી રહી હતી. દીપકની મૌન આંખો ઇનાને કહી રહી હતી તમને ન જણાવવા પાછળ મોટાનો હેતૂ તમને દુઃખ ન થાય તે હશે પણ તમારો બાપ માણસ હતો. નબળી ક્ષણે તે માટીમેલો થઈ ગયો તેથી પહેલો ગુનેગાર તો અરૂણાનો ત્યાર પછી તમારા સૌનો કહી બે હાથ જોડીને તેમણે માફી માંગી. અરૂણાએ, મોટી બેને અને મોટાએ તો મને માફ કર્યો છે તમે પણ મારા આ દુષ્ચરિત્રને માફ કરી દેશો.
*****
ભાઈબીજનાં દિવસે આખુ ઘર હોસ્પીટલમાં હતું.
મંગળાબેને દીપક્ની આરતી ઉતારી અને શાંતી થી મ્રૂત્યુને વર એવા આશિર્વાદ મનથી દીધા, ત્રણેય બહેનોએ ત્રણેય ભાઈઓને સુખી થાવે તેવા આશિષ દીધા,અરૂણાએ મોટાની અને પ્રદીપની આરતિ ઉતારી.
સાંજ પડતા સૌ વિખરાયા મોડી રાતે અરુણા અને દીપક બંને સ્વામી શરણ થયા તેમના બંને ના શરીરનાં દેહ્દાન અપાઇ ગયા હતા તેથી તેમનાં નામે જેઓ રડવાનાં હતા તેઓએ જે દાન પૂણય કરવાનું હતું તે કરી લીધું.

મોટેલ અને ખેતર કદી રેઢું ના મુકાય તેથી એક દિવસ નો પણ શૉક પાળ્યા વિના જિંદગી યંત્રવત શરુ થઈ ગઈ.

મોટેલ ઉપર ગામનાં પટેલ રવજીનો ખેર ખબર પુછવા ફોન આવે. આ વખતે તેની વાતોમાં આંચકો લાગે તેવા સમાચાર હતા.પંદરેક વરસ ઉપર આવેલ કાનજી અને જીવી એ આપઘાત કર્યો.

હ્ષદ મોટા એ પુછ્યુ “એવું તો શું થયુ કે ઝેર પીવાનો વારો આવ્યો?”

રવજી કહે ” પેલા અજગર ની ભીંસમાં આવી ગયેલા?”

” કોણ નાની ધામણ નો બીપલો?”

હા. તેજ તો ગામનું કલંક.કાનજી અને જીવીની ખરા પરસેવાની કમાણી ભેગી કરી પોતાની મોટેલ કરવા ભાગ નાખેલો.પણ વ્યાજે કમર તોડી નાખી.બીપીને ભાગ નાખેલો મહીને ૨ ટકાનો અને ૫૦૦૦૦ ડીપોઝીટ પેટે લીધેલા..ગમે તેટલા પૈસા આપે મુડી વધે જ નહીં.૨૪ કલાક્ની કાળી મજુરી અને તુટ પડે એટલે મૂડી ઘસાય.

“પણ કાનજી આ અજગરની પકડમાં કેવીરીતે આવ્યો?”

“તે તો ખબર નથી પણ બીપલાને સમશાનેથી કાનજી નાં દીકરાએ કાઢી મુક્યો”.

“હેં?”

” નઘરોળ માણસ ! કોણ જાણે કેમ આવું કરતો હશે? ખુબ જ પૈસો છે પણ બધો આવોજ. હરામનો.”

હ્ષદ મોટા કહે ” અ ર ર ર!”

” આવા લોકોની દશા તેમની પાછલી ઉંમરે જોજો.” મંગલાએ ટહુકો કર્યો.”

હ્ષદ મોટા કહે સપરમાં દિવસે આ ચર્ચા છોડો કરશે તે ભોગવશે. પણ કાનજી અને જીવીનું કમોત! સાલુ !

ભોળા હોવું એ પણ ગુનો છે.બીપીન જેવા અજગરોની ચાલમાં ન ફસાવું એટલા ભોળા તો ના જ થવું. કહીને ફોન મુક્યો,

મંગલા કહે ” કર્મન કી ગતિ ન્યારી.. અમારા મકનજી કાકાને જ જુઓને? આખી જિંદગી મોટેલમાં કાઢીને જરા બે પાંદડે થયા ત્યારે કેંસર વળગ્યુ અને બે મહીનામાં તો ઉકલી પણ ગયા.”

 

 

 

 

 

 

 

 

૮૦૦ રિવર વૉક ડ્રાઈવ ૧3 કિરીટ ભક્ત

  

પાર્થ ઉદાસ હતો.તેના મેક્ષીકન મિત્ર એલેક્ષે આપઘાત કર્યો હતો.સપના પણ એલેક્ષને જાણતી હતી. સપના બે વર્ષે નાની અને પાર્થને કારણે તેને પણ મોટોભાઈ જ માનતી હતી. ભોજન ના ટેબલ ઉપર બધા સાથે બેઠા હતા. આ જગ્યાને એલેક્ષ પણ બહુ અગત્યની માનતો હતો.

તે તેમના કલ્ચરમાં રહેલી વિસંગતતાઓને ધીક્કારતો અને ભારતિય પ્રણાલીઓને માનથી જોતો. ખાસતો સાંજે ટેબલ પર સાથે બેસીને આખુ કુટુંબ ખાય તે પ્રણાલીને બહુ માન થી જોતો. વળી જમતા જમતા સૌ આજનો દિવસ કેવો ગયોની ચર્ચા ખુલ્લા મને કરતા તે ગમતું. હર્ષદ મોટા તેને માન થી જમવા બેસાડતા અને કહેતા “અમારે ત્યાં તો મહેમાન આદર અને સત્કાર નો અધીકારી. અને તે અમારા કુટુંબ સાથે ખાય તો તેનું પૂણ્ય અમને આપી જાય.”

એલેક્ષ માનથી આખા કુટૂંબને જુએ અને અફસોસ કરે તમારા જેવું અમારું કલ્ચર કેમ નથી? અમારામાં તો હું અને મારું કુટુંબ પહેલા..સુખમાં કે દુઃખમાં ત્યાર પછી ડોલર દરેકે દરેક વાતમાં…તે જોતો અહીં હર્ષદ મોટા કે દીપક મામા કે કોઇ પણ ઘરનાં વડીલો સમય સર માર્ગદર્શન આપે અને તે પણ લાગણી અને હુંફ સાથે,, જ્યારે અમારે ત્યાં તો સમય જ ક્યાં હોય છે ડોલર રળવામાં થી..

ભોજનનાં ટેબલ ઉપર ઉદાસ પાર્થને જોઈને મામીએ પ્રશન પુછ્યો “ પાર્થ શું વાત છે? કેમ ઉદાસ છે?”
“ મામી મારો મિત્ર એલેક્ષ સાવ નાની વાત ઉપર ઝેર ઘોળીને મરી ગયો.”
“હેં?”
“હા. ગઈ કાલે સાંજે તેની મોમ સાથે બોલાચાલી થયેલી. તેની મોમ કહે ૧૮ વર્ષ થયા અને કોઇ ગર્લ્ફ્રેંડ કેમ નથી.?
એલેક્ષે કહ્યું “મને જરાય રસ નથી.અને આ વાતને તું ના ચગાવ. જ્યારે નક્કી કરીશ ત્યારે તમને કહીશ”
તેની મમ્મી કહે “ લાજ જરા તારી ઉમ્મરે તો હું બે છોકરાની મા બની ગઈ હતી.”
એલેક્ષ કહે “ આ એકવીસમી સદી છે. મારા પગ ઉપર ઉભો થયા પછી તે બાબતે વિચારવાનું.”
“ ભણી રહે તે પહેલા મને તારી વહુ સાથે તારો ફોટૉ પડેલો જોઇએ નહિંતર મારી બહેનપણી ની છોકરી સાથે નક્કી કરી દઈશ.”
ંકોણ લ્યુસી?”
“ હા છોકરી છે. જાણીતી અને કમાતી છે મારે આનાથી વધારે કંઇ ન જોઇએ.”
“ ના રે ના. મને તે ગામનો ઉતાર ના જોઇએ.”
“ મને સમજ પડે છે તુ કદાચ તારા કાકાની જેમ ગે છે.ખરું ને?”
“ મોમ! મને ભણી લેવા દે પછી એ વાત.”
“ જો કુદરતી આનંદ અને કૃત્રિમ આનંદ વચ્ચે નો ફેર પહેલા સમજ. તે સમજવા ગર્લ ફ્રેંડ અને બોય ફ્રેંડ હોવા જોઇએ. સમજ્યો”
“મોમ મને ૧૮ થયા છે મને એ બધી સમજ છે પણ મારું મન માનતું નથી હમણા કોઇ ઝંઝટ મને ના જોઇએ.”
“ મને મારી બહેન પણીઓ ચુંટી ખાય છે..તેથી હવે કાંતો લુસી કાંતો તારી કોઇક ગર્લ ફ્રેંડ બતાવ.” એલેક્ષની મમ્મી અંતિમે બેઠી હતી.એલેક્ષે મૌન ધર્યુ.
સપના એ વાત પુરી કરતા કહ્યું “ કાલે રાત્રે એલેક્ષ આપણે ત્યાં આવ્યો હતો અને બહુજ નિરાશ હતો, અમે બંને ભાઇ બહેને તેને સમજાવ્યો અને રાત્રે રોકાઈ જવા પણ કહ્યું. તેનું મન ખાલી થયા પછી રાત્રે ઘર જતો રહ્યો.

*****

સવારે તો સમાચાર આવ્યા કે તેણે ઝેર પી લીધુ હતું”

હર્ષદ મોટા પાર્થને શોકમાં થી કાઢવા એટલું બોલ્યાં “ દુખદ ઘટના છે પણ જિંદગી જેટલાં શ્વાસ લાવી હોય તેનાથી એક શ્વાસ વધુ આપતી નથી. આપણી જિંદગીનો સદુપયોગ આપણે જ કરવાનો છે. ઇના અને મીના પરિસ્થિતિની ગંભિરતા સમજ્તા હતા. પાર્થભાઈનાં મિત્ર અને સૌના જાણીતા એલેક્ષભાઇ મ્રુત્યુ પામ્યા હતા. તેઓ શાંત હતા પણ મનમાં પ્રશ્ન તો હતો ગે એટલે શું? એલેક્ષ્ભાઇને કઈ વાતનું લાગી આવ્યુ હશે? બંનેની ઉંમર ૧૪ની હતી. અને તે ના સમજે તેવી નાદન નહોંતી પણ આવા પ્રશ્નો મમ્મીને જ પુછાય તેમ વિચારીને ચુપ ચાપ નાસ્તો કરતા હતા.

પાર્થને લોકલ છાપુ હાથમાં આપી ને એલેક્ષ્નાંસમાચાર વાંચવા આપ્યા.લ્યુસી કહે મેં થાકીને તેને ડંપ કર્યો.તે ગે હતો તેને સ્ત્રીઓની કંપની ગમતી જ નહોંતી.જ્યારે તેની મોમ નાં મતે તે હજી ભણવા માંગતો હતો. લ્યુસી અને એલેક્ષ બંને સારા મિત્રો હતા.

પાર્થને ફરીથી દુઃખની અનુભુતિ થઈ.એલેક્ષ સંવેદનશીલ હતો. તેંના પ્રશ્ન નું આ નિરાકરણ નહોંતુ.તે વધુ ભણવા માંગતો હતો.લ્યુસી તેને ગમતી નહોંતી. કારણ કે તે તોછડી હતી.તેને સપનાકે ઇના જેવી સંસ્કારી અને પતિને માન થી રાખે તેવીસંસ્કારી  છોકરી ની તલાશ હતી.પાર્થ જાણતો હતો કે એલેક્ષ ગે નથી અને જેકી પણ તે જાણતી હતી.. જેકી ઈનાની ખાસ બહેનપણી હતી.તે પણ જાણતી હતી કે એલેક્ષ અને જેકી એક મેક ને ગમે છે પણ હજી કોઇ પ્રણય એકરાર થયો નહોંતો.

જેકી ઇનાને મળવા આવી. પાર્થને જોઇને તે રડી પડી.

તે હીબકા ભરતાં ભરતાં બોલી ” મને લાગે છે કે એલેક્ષને કાલે મારે સરખી રીતે જવાબ આપવાનો હતો. તેણે તો ફક્ત એટલું જ પુછ્યુ હતું કે મારી ગર્લફ્રેંડ બની ને મારી મા ને મળીશ?”

ટેબલ પર બેઠેલા બધાની નજર જેકી ઉપર હતી

પાર્થ કહે” પછી?”

જેકી કહે ” હું તૈયાર નહોંતી, તેથી મેં સમય માંગ્યો. એલેક્ષે તે મને ન આપ્યો.” તેનું રૂદન તીવ્ર થયું.

પાર્થ કહે ” હવે? હવે શું?”

જેકી કહે “તે પ્રશ્ન તો મને પણ સતાવે છે.”

ઇનાએ પાણી નો ગ્લાસ આપતા કહ્યું ” હમણા તો તું શાંત થા. આપણે આ  પ્રશ્નનું નિરાકરણ એવી રીતે કરવાનું છે કે જેથી છાપાવાળા અને પોલિસ તારી જિંદગી થી દુર રહે ”

હર્ષદ મોટા કહે ” જેકી તું શાંત થા. પાર્થ તારે એલેક્ષનાં અંતિમ સંસ્કાર કરવા જવાનું છે ત્યાં જેકીને લઈને જા.સપના અને ઈના પણ સાથે જાવ. અને ધ્યાન રાખજો જેકીની ઓળખાણ મિત્રનીજ રાખવાની છે.જેકી તું એલેક્ષની ડેડ બોડી જોઇને ઢીલી ના પડી જતી.લ્યુસી ત્યાં હોવાની શક્યતા નથી છતા પણ જો મળે તો ઈના જેકીને સંભાળી ને બહાર નીકળી જજો. અત્યારે એલેક્ષની અંતિમ ક્રિયા સાચવવાની છે.”

જેકી રહી રહીને ડુસકાં ભરતી હતી.

ત્યાં એલેક્ષનાં પપ્પાનો ફોન આવ્યો. પાર્થને તથા હર્ષદ મોટાને તે દિવસે રાખેલ રોઝરી અને આશ્વાસન સભામાં દારુ પીવાનું આમંત્રણ આપ્યું. આ મેક્ષીકન પ્રથા છે જેમાંદિલાસો આપવા આવે તેમને દારુ પીવડાવે

હર્ષદ મોટા કહે ” રોઝરીમાં પાર્થ અને તેના મિત્રો આવશે.”તે વાત આગળ કરવા માંગતા નહોંતા તેથી દિલાસોજી દ્શાવી ફોન મુકી દીધો.

સાંજે રોઝરી માટે બધા સફેદ અને પીળા ફુલ લઈને આવ્યા પણ જેકી લાલ ગુલાબો લઈને આવી જેકીની મા અને તેનાં પપ્પા પણ આવ્યા. હર્ષદ મોટાએ કહ્યું ” આમ કેમ?” ત્યારે જેકી બોલી ” અમારો પ્રેમ આ રીતે જ વાચા પામશે.. મારા પપ્પા મમ્મી એ મને પ્રોત્સાહન આપેલું છે.’ જેકીનાં પપ્પા કહે એલેક્ષની અંતિમ ઈ્છા આ હતી તો તે પુરી કરવાનો પ્રયત્ન છે.”

અમારામાં તો આ શોક્નો પ્રસંગ કહેવાય. અત્યારે આ કપડા પણ અમંગલ કહેવાય

હર્ષદ મોટાઅને ઘરનાં બધા દંગ થઈને જોતા રહ્યા.જેકી નવવધૂનાં શણગાર માં હતી.

સાંજે રોઝરીમા છેક છેલ્લા જેકી આવી અને ગણગણાટ થવા માંડ્યો. પાર્થ માઈક હાથમાંલઈ  એલેક્ષની મમ્મીને ઉદાસીમાંથી બહાર આવો અને એક નગ્ન સત્ય સાંભળો.જેકીનું સત્ય.અને માઈક જેકીને આપ્યું.

” હા. હું જેકી.. એલેક્ષનો એક માત્ર અને પાંગરતો પ્રેમ. મમ્મીજી તમને ચિંતા હતીને કે તે તેના કાકાની જેમ ગે હશે. ના. તે ગે નહોતો. બહું જ સમજુ અને સ્ત્રી દાક્ષ ણ્યથી ભરપૂર હતો. લ્યુસી તો તેને દી્ઠીય ગમતી નહોંતી પણ તમારો અતિ આગ્રહ અને મારો નાની વયનાં ખચકાટે સંવેદંનશીલ એલેક્ષને આપણે ખોઈ દીધો. એક વાત આપને જાહેરમાં કહું ગે હોતતો પણ એલેક્ષ ને હું પરણતે. ગે એ માનસિક રોગ છે સાચી અને સુયોગ્ય માવજતથી તે રોગ મટી શકે છે. ”

સૌ નવો પ્રયોગ કરનાર જેકીને માનથી જોતા હતા.અને તાળીઓથી વધાવી રહ્યા

તેના ખચકાટને સમજી શકતા જેકીનાં માતા પિતાએ એલેક્ષને રોઝીસ ચઢાવ્યા.પાછળ કરૂણ સંગીત વાગતું હતું.તેના પપ્પા મમ્મી એ બ્રાઈડ ને હગ કરી મેક્સીકન રિવાજ મુજબ વાઈન અને બીયર સૌને અપાયો.

બીજે દિવસે ફ્યુનરલમાં બહું જ શિસ્તબધ્દતાથી તેને દફનાવાયો. એલેક્ષનાં પપ્પા મમ્મી સાથે જેસીકાનાં પપ્પા મમ્મી સૌ આવેલા ને હાજરી આપવા બદલ આભાર માનતા હતા.આંખમાં આંસુ અને હાથમાં ટીસ્યુ લઈ દરેક જણા નાક લુંછતા હતા.

*****

પંદર દિવસ પછી પોલિસે લ્યુસીને હાથ કડીઓ પહેરાવી. રાત્રે એલેક્ષ સાથે રહેવાની તક મળી ત્યારે લ્યુસી એ એલેક્ષને બહું જ પજવ્યો હતો. એલેક્ષ તેને કાઠું આપતો નહોંતો.એલેક્ષની મમ્મીની ધાસ્તી નો ભરપુર લાભ તે લેતી હતી. તે દિવસે એણે નક્કી જ કર્યુ હતુ.  એલેક્ષ જો માને ના તો તેના પીણામાં વંદા મારવાની દવા નાખીને પુરો કરી દેવો એવો પ્લાન કર્યો હતો.સાડા દસે તે પીંણું પત્યુ હશે ને લ્યુસી ઘરમાંથી થી નીકળી ગઈ.

પોલિસે તેને સવારે ૫ વાગ્યે ઉઠાડી ત્યારે નિર્દોષ ચહેરે રાતનાં ઝઘડાની વાત કરી તેને ડંપ કરી સાડા દસે તે ઘરે આવી ગઈ હતી.એલેક્ષનું પ્રાણ પંખેરું તેજ સમય દરમ્યાન ઉડી ગયુ હતું. પણ પુરાવો મળતો નહોંતો.તેથી ધરપકડ નહોંતી થઈ.પણ વૉચમાં હતી.

આખરે પુરાવો મળી ગયો.વૉલમાર્ટની પહોંચ કે જેમાં વંદા મારવાની દવા ની રસીદ હતી, લેડીઝ પોલિસે એલેક્ષને ખતમ કરવા માટેનું કારણ  શોધી નાખ્યું તેણે જેકી સાથે વાતો કરતા તેને સાંભળ્યો હતો. તે રાત્રે તે બાબતે ઉગ્ર બોલાચાલી થઈ. એલેક્ષનું મન ન કળાતા છેલ્લુ ડ્રીંક બનાવી તે સાડા દસે નીકળી ગઈ.

ડ્રીંક પીધા પછી અ્ડધો  કલાક એલેક્ષ રીબાયો..તેણે ઉલટી કરવા બહું જ પ્રયત્ન કર્યા પણ નાસફળ થયો.

છેલ્લે તેના કોમ્યુટર ઉપર સંદેશો હતો..”એ લ્યુસી છે જેણે મને ઝેર આપ્યુ છે.”

પાર્થ કહે પ્રેમ અજીબ છે. ત્રણેય અંતિમ જ વિચારે છે. લ્યુસી એ એવું વિચારવું જોઈતું હતું કે પરાણે પ્રિત ન થાય.એલેક્ષે તેની મમ્મીને કહેવું જોઈતું હતું કે જેકી સાથે હું વાત કરું છું મમ્મી આવી જીદ ન કર અને તેની મમ્મીએ પણ આવી જિદના કરાય.પ્રાપ્તેષુ શોડષે વરસે પુત્રમ મિત્ર વદાચરે.

હર્ષદ મોટા કહે ” આવું જ્યારે જ્યારે થાય ત્યારે એકજ વાત વારંવાર બહાર આવે કે કેવા છે લેણ દેણ? ..આખી જિંદગી હવે જેકી પીડાશે એકાંતોમાં અને લ્યુસી પણ પીડાશે જેલની સલાખો પાછળ અને ઉપર ભગવાનનાં ઘરમાં એલેક્ષ પણ પીડાશે જેકીનાં વિરહમાં

*****

૧૨૦ રૂમની મોટેલ પછીનાં વરસોમાં વધી ને ૧૫૦ રૂમની થઈ. ગામ વિકસતું હતું અને છોકરા પણ મોટા થઈ રહ્યા હતા.પાર્થ અને સપના મેડિકલ ફીલ્ડમાં સક્રિય હતા કૈસર યુનિવર્સિટિમાં મોટી સ્કોલરશીપ મેળવીને એમ ડી થયા અને ૬ આંકડાનાં પગાર મેળવતા થયા. ઈના અને મીના કોંમપ્યુટર ફીલ્ડમાં એંજીનીયર બની ને ન્યુ જર્સીમાં એઓએલ કંપની માં સક્રિય હતા. ધનંજય અને અર્જુને પોતની ચાર્ટર એકાઉટંટ કંપની આલ્બનીમાં ખોલી હતી ઘરમાં બીજી પેઢી માટે માગા આવતા હતા હ્ષદ મોટા કહેતા એવું પાત્ર લાવજો કે જેની ઓળખાણ કરાવતા તમે કે તે કોઇ સંકોચ ન પામે. અમારું કર્તવ્ય તો તમને ભણાવ્યા અને ડીગ્રી નું પાટીયું પહેરાવ્યું એટલે પુરુ થયું. જાતે કમાવ અને મનપસંદ લાઈન પકડો.

*****

દિવાળીનાં દિવસોમાં આખુ મોટેલ સિક્ષનું કુટૂંબ ભેગુ થાય. આ વખતે નવી પેઢી બેવડાઇ હતી અર્જુન ને ત્યાં બાબો હતો. વાઘબારસે આખી મોટેલ કેંડલ થી ઝગમગતી હતી. બીજે દિવસે ધનતેરસનાં ઘુઘરા અને ધન પૂજન વખતે સૌને લક્ષ્મી પૂજન પછી કવરો મોટેલ તરફથી મળતા. સાંજે ફટાકડા ફૂટતા અને ઘર આખું કલબલતું. સ્ટાફને ઘુઘરા અને મીઠી સુંવાળીનાં પેકેટો મળતા.સૌ ત્રણેય પાર્ટનરોને પગે લાગતા. કાળીચૌદશને દિવસે ખાટા વડા તળાતા અને ભદ્ર કાળી માતાનું પૂજન થતું.બેસતા વરસનાં દિવસે ચોપડા પૂજન થતું. ત્યારે ગામમાં અને ગામની આજુબાજુ ૩૦ માઈલ દુર થી સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયનાં સૌને નોતરું અપાતું સૌ વેપારી ઓનું ચોપડા પૂજન ત્યાં થતું અને લાડવા વાલ અને ફુલવડીનું ભોજન અપાતું
સવારે ૧૨ વાગ્યા સુધી ચોપડા પૂજન થતુ અને પછી ભોજન સમારંભ થતો. આખું કૂટૂંબ બસો માણસોને પીરસતું અને નવા વરસની મુબારકો અને વડીલોનાં આશિર્વાદ લેવાતા. આગ્રહ કરીને લાડુ ખવડાવાતા. આ જમણ વાર ચાલતો હતો અને દીપકભાઈ અચાનક ચક્કર ખાઈને પડ્યા.સપના નજીકમાં જ હતી તેણે મામાની તરત સારવાર કરી. બીપી ઓછું લાગતા લીંબુનું પાણી પીવડાવ્યું અને તેમને જમણ વારમાંથી હટાવી રૂમમાં થોડોક આરામ કરવા કહ્યું.
અરૂણા ગભરાઈ ગઈ હતી. મંગળા બેન પણ દીપક પાસેથી હટતા નહોંતા.તાત્કાલીક હોસ્પીટલમાં સારવાર માટે દાખલ કર્યા.પ્રસંગ પત્યા પછી સાંજે વિવિધ ટેસ્ટ્નું પરિણામ  પાર્થ નાં હાથમાં આવ્યું ત્યારે તે ચોંક્યો. એચ આઈવી નો અંતિમ તબક્કો.. શ્વેત કણો નાં કાઉંટ ખુબ જ ઓછા…હતા.સપના રીઝલ્ટ જોઇને ખુબ રડી. ઈના અને મીનાને નવાઈ લાગતી હતી કે ફોઇનાં બે સંતાનો આટલી બધી શું ચિંતા કરે છે? એમને કંઇક ખબર છે તેની અમને કેમ કંઈ ખબર નથી? મમ્મી પણ રડ્યા કરેછે.
બહું હિંમત કરીને ઈનાએ પપ્પાને પુછ્યુ ” કોઇ અમને કહેતું નથી પપ્પા તમને શું થયું છે. મને તમારા રોગનું નામ કહો તો હું તે રોગની બધી માહીતિ ભેગી કરી સારામાં સારી દવા કરાવું.”
તેની આંખમાં મૉટા મોટા આંસુ ઓ જોંઈને દીપક પણ રડી પડ્યો.”બેટા મૉટાની બધી વાત માનતો હતો ત્યાં સુધી ખુબ સુખી હતો અને એક જ વાત ના માની અને આ કેંન્સર જેવો એચ આઈ વી લાગુ પડી ગયો.”
રડતી ઈના અને મીના બન્ને હબક ખાઈ ગયા.
દીપક આગળ બોલ્યો.અજાણતા તે રોગ મમ્મીને પણ મેં આપી દીધો.અત્યારે હું અંતિમ તબક્કામાં છુ જ્યારે તારી મમ્મી એક તબક્કો પાછળ છે. મૉટેલે મને બધુ આપ્યું પણ આ ક્ષણોની મજાએ આખી જિંદગીની સજા આપી છેં મરતા બાપની એક વાત ગાંથે બાંધી લેજો. હવસ અને પ્રેમ વચ્ચે એક ઉલટી ગંગા જેવો સંબંધ છે. પ્રેમમાં સમર્પણ છે શરીર છેક છેલ્લે આવે છે. જ્યારે હવસમાં શરીર જ હોય છે. સમર્પણ કે લાગણી ક્યારેય હોતી નથી. તમને મનગમતો પતિ મળ્યો હોય તો અન્ય પુરૂષ ભલેને તે રાજ કુમાર હોય તો પણ તે અસ્વિકાર્ય ગણજો. મને અરૂણા પ્રત્યે સાચો સ્નેહ હતો પણ મફત મળતું હતું તેથી લલચાઇ ગયો આજે ખબર પડી કે તે મફત નહોંતું તેની બહુ મોટી કિંમત અરૂણાએ કોઇ પણ વાંક ગુના વગર ચુકવી અને હું તો પાપીયો હતો જ તેથી હું ચુકવી રહ્યો છું.
“પપ્પા અમે પણ કોઇ વાંક્ગુના વગર તમને ખોઈશું ને? અમારા સંતાનો તેમના નાનાને ખોશે ને?”મીના ભરાયેલી આંખે બોલી.
બંને છોકરીઓ બાપને મરતો જોઈ રહી હતી અને કશું ન કરી શકવાનાં અફસોસને અશ્રુઓથી ઠાલવી રહી હતી. દીપકની મૌન આંખો ઇનાને કહી રહી હતી તમને ન જણાવવા પાછળ મોટાનો હેતૂ તમને દુઃખ ન થાય તે હશે પણ તમારો બાપ માણસ હતો. નબળી ક્ષણે તે માટીમેલો થઈ ગયો તેથી પહેલો ગુનેગાર તો અરૂણાનો ત્યાર પછી તમારા સૌનો કહી બે હાથ જોડીને તેમણે માફી માંગી. અરૂણાએ, મોટી બેને અને મોટાએ તો મને માફ કર્યો છે તમે પણ મારા આ દુષ્ચરિત્રને માફ કરી દેશો.
*****
ભાઈબીજનાં દિવસે આખુ ઘર હોસ્પીટલમાં હતું.
મંગળાબેને દીપક્ની આરતી ઉતારી અને શાંતી થી મ્રૂત્યુને વર એવા આશિર્વાદ મનથી દીધા, ત્રણેય બહેનોએ ત્રણેય ભાઈઓને સુખી થાવે તેવા આશિષ દીધા,અરૂણાએ મોટાની અને પ્રદીપની આરતિ ઉતારી.
સાંજ પડતા સૌ વિખરાયા મોડી રાતે અરુણા અને દીપક બંને સ્વામી શરણ થયા તેમના બંને ના શરીરનાં દેહ્દાન અપાઇ ગયા હતા તેથી તેમનાં નામે જેઓ રડવાનાં હતા તેઓએ જે દાન પૂણય કરવાનું હતું તે કરી લીધું

મોટેલ અને ખેતર કદી રેઢું ના મુકાય તેથી એક દિવસ નો પણ શૉક પાળ્યા વિના જિંદગી યંત્રવત શરુ થઈ ગઈ.

 

 

 

૮૦૦ રિવર વૉક ડ્રાઈવ ૧૨ સપના વિજાપુરા

આગ લાગ્યાં પછી રુમ ફરીથી બનાવવાનું કામ ખૂબ જોરદાર રીતે ચાલવા લાગ્યું. હર્ષદભાઈને બસ આ મોટેલ છોડવાનું જરા પણ મન ન હતું .મંગળાબેન માટે પણ આ મોટેલ વતનમાં રહેલામ બાપદાદાના જુના મકાન જેવી પ્રિત થઈ ગઈ હતી.
દીપકે જણાવ્યું હતું કે કોઈ એક કપલ, એક  દીકરો અને એક દીકરી સાથે આવ્યું છે જે ગ્રીનકાર્ડ ધરાવે છે અને હોટેલમાં કામ કરવા માગે છે. કારણકે શિક્ષણ બરાબર નહીં હોવાથી રૂમ બનાવવાનું કે આ કન્સ્ટ્રકશનનું કામ ચાલે છે એની દેખરેખ રાખવાનું કામ સોપી શકાય. પતિનું નામ નિલેશ હતું અને પત્નીનું નામ સુધા. એક દીકર આનંદ અને દીકરી સેજલ!! ચારે જણા નવા નવા ભારતથી આવ્યા હતાં . નિલેશના ભાઈએ ગ્રીનકાર્ડ પર બોલાવેલા. નિલેશનો ભાઈ  રાજુ દીપકને જાણતો હતો. તેથી એની ઓ્ખાણથી હોટેલમાં કામ મળી જાય તો સારું એવું નિલેશના ભાઈ રાજુનું માનવું હતું. એ માટે રાજુ હર્ષદભાઈ સાથે ભાગીદારી પણ કરવા તૈયાર હતાં.

હર્ષદભાઈ એ નિલેશને બોલાવી વાતચીત કરી. પતિપત્નિ બન્નેને અંગ્રેજી બીલ્કુલ આવડતું ન હતું. હર્ષદભાઈને સમજ પડતી ના હતી કે આમને શું કામ આપવું? પણ દીપક લઈ આવ્યો હતો એટલે કાંઇ કામ તો આપવુ પડશે. સુધાને લોન્ડ્રી કરવાનું અને નિલેશને જે રૂમ નવી કનસ્ટ્રક થતી હતી ત્યાં ધ્યાન રાખવાનું કામ સોપાયું. બન્નેના થઈને ૧૫૦૦ ડોલર નક્કી થયાં. બન્ને બાળકોને સ્કુલમાં બેસાડવામાં આવ્યાં. અને એક રૂમ જ્યાં આગ લાગી હતી તેની બાજુનો રૂમ આપવામાં આવ્યો.

સુધાબેનને લોન્ડ્રી કરતા શીખવવામાં આવ્યું.માણસ ગમે તેવો હોય પણ આપણે જ્યારે તેમને રૂમ ભાડે આપી હોય ત્યારે મોટેલ્નાં ધારા ધોરણ પ્રમાણે  ચો્ખી રૂમ લૉન્ડ્રી કરેલ ચાદરો અને બેડ આપવાનાં હોય. નિલેશને શું શું ધ્યાન રાખવું એ સમજાવામાં આવ્યું.

રાજુભાઈએ થોડાં ડોલર આપી ભાગીદારી પણ લીધી!!

સુધાને મેલી અને જેમતેમ વપરાયેલી ચાદર જોઈ ચીતરી ચઢે!! એ રોજ મોઢા બગાડે!!ક્યારેક આ ચાદરો એવી ગંદી હોય અને એમાંથી ગંદી વાસ નીકળી આવે!! સુધાબેન આમ પુજાપાઠવાળા એટલે આવો ગંદવાડો જોઈ મોઢામાંથી,’ રામ,રામ, !! નીકળી જાય!! પણ આ તો અમેરીકા!! મફત કોઈ કેટલા દીવસ પાળે!! કામ તો કરવું પડે અને શિક્ષણ ના હોય તો કોણ કામ આપે? આતો રાજુભાઈએ થોડાં ડોલર રોક્યા તો આટલું કામ મળ્યું.નહીંતર સાવ અભણને કોણ કામ આપે? વળી નીલેશને પણ એક હાથમાં થોડો પ્રોબલેમ હતો. એટલે નીલશે પણ એક હાથે શું કામ કરી લેવાનો હતો?

છોકરાઓ બન્ને ગુજરાતી મિડિયમમાથી સીધા અંગ્રેજી મિડીયમમાં આવી ગયાં . બન્નેને ક્લાસમાં અંગ્રેજીમાં કાંઈ પણ ખબ ના પડે!! ઈંગ્લીશ એઝ અ સેકંડ લંગ્વેજની તાલિમ લેવાની થઈ. એક ધોરણ પાછા ઉતારી મુકવાની વાત થઈ ત્યારેતો  બન્ને હોટેલ પર આવીને ખૂબ રડે!! ખાવું પીવું ભાવે નહીં. અને નિલેશ અને સુધાને તો જાણે કયાંય ફાવે જે નહી!! નીલેશ ભારતમાં ગવર્મેંટની નોકરી કરતો હતો. જેથી ખૂબ જલસા કરેલા. એમ કહોને બેઠા બેઠા ખાધેલું. અને અહીં અમેરિકામાં એક એક પળ ના પૈસા મળે!!વળી ભારતમાં બધાં સાહેબ સાહેબ કહી બોલાવે!! અને એક સ્ટેટસ હોય અહીં તો એવો ભાવ કોણ પૂછે?

સુધા રોજ રડે અને એ દિવસને કોસે જે દિવસે એને અમેરિકામાં પગ મૂક્યો!! રડતાં રડતાં નિલેશને કહે બળ્યું આપણો દેશ શું ખોટો હતો? બટકું રોટલો મળતો હતો!! પણ ઈજ્જતનો અહીં તો એવા કામ કરવા પડે છે જે આપણી કામવાળીઓ પણ કરવાની ના પાડતી!! કોણ જાણે ગયાં ભવમાં એવા તો કેવા પાપ કર્યા હશે કે અમેરિકા આવવાનું થયું!! નિલેશ પણ લાચાર હતો એને પણ જિંદગીભર સાહેબગીરી કરી હોય અને અહીં વળી આવું કામ કરવાનું એક નોકર જેવું!! અને છોકરાઓ પણ દિલ લગાવીને ભણતાં ન હતાં. એમને પણ જાણે અમેરિકા ઝેર જેવું લાગી રહ્યું હતું. સુધા અને નિલેશ પણ છોકરાઓ માટે કોઈપણ જાતની કુરબાની આપવા તૈયાર ન હતાં.

નિલેશ હર્ષદભાઈ પાસે આવ્યો. અને કહ્યું મને કોઈ બીજું કામ હોય તો આપો. આ કામ મને નથી ફાવતું!! હર્ષદભાઈએ નિલેશને સમ્જાવવા પ્રય્ત્ન કર્યોકે તમારે એક હાથે પ્રોબલેમ છે તમને બીજું શું કામ આપું? અંગ્રેજી તમને આવડતું નથી!! કે ફ્રન્ટમાં રિસેપ્શનમાં બેસાડું!! વળી અહી તો ધોળિયા બેસે એજ સરું પડે દેશીને જોઈ કસ્ટમર ભાગી જાય છે!! આ તો તમારા માટે કામ ઊભું કર્યુ છે રાજુભાઈ ની શરમે!! બાકી તો તમારે લાયક કોઈ કામ અહીં નથી!! વળી સુધાબેન પણ દિલથી કામ કરતા નથી કહો હું ક્યાં સુધી નુકસાની ઊઠાવુ?

નિલેશને તો હર્ષદભાઈના કટૂ વચન સાંભળી ખૂબ ખરાબ લાગ્યું!! આમ પણ કામ માં તો દિલ લાગતું ના હતું. અને સુધાનો રોજ રોજ નો કકળાટ!! શું કરવું? રાજુને ફોન કરું? રાજુ બફેલોથી દૂર રહેતો હતો ચાર કલાક દૂર હતો!! એ અને એની પત્નિ તો નિલેશ અને સુધાને મૂકીને પાછા વળી ગયાં હતાં!! રાજુને પણ હાશકારો થયો હતો કે ચાલો નિલેશને કોઈ ઢંગનું કામ તો મળી ગયું!! ભલે મારું સેવીંગ્સ ઈચ્છા ના હોવા છતાં ઈન્વેસ્ટ કરવું પડ્યું પણ ભાઈને તો નોકરી મળી ગઈ!! અમેરિકામાં હેન્ડીકેપને સેટ કરવા કેટલા મુશ્કેલ છે એ રાજુ સારી રીતે જાણતો હતો.ચાલો કાંઇ નહીં હવે આનંદ અને સેજલનું ભાવી ઉજળું બનશે!!

અહીં સુધા અને નીલેશ બન્ને વિમાસણમાં હતાં કે રાજુને શી રીતે કહીશું!! કે અમને આવું કામ નહીં ફાવે!! અમને ટીકીટ લઈ પાછાં ભારત મોક્લી આપો!! અમેરિકા બધાંને ના સદે!! જેને કોઈ પણ કામ કરવામાં શરમ ના હોય!! જેને બાળકોના ભવિષ્યની પરવા હોય! જેને સ્ટેટસનો પ્રોબલેમ ના હોય, જે પોતાનું સાહેબપણું ભારત મૂકીને આવ્તા હોય એ લોકો જ અમેરિકામાં સકસેસ જવાના બાકીના લોકોને બિસ્તરા પોટલાં બાંધી ભારત પરત જવું જ પડે!! અમેરિકા એક તકોનો દેશ ગણાય છે પણ એ તક ઝડપી લેવા માટે તમારે ખૂબ મહેનત કરવી પડે છે. કશું મફત નથી મળતું!! બધાં માટે મહેનત છે!! ભારતની સરકારની જેમ ટેબલ પર સામે ટીફીન રાખી આખો દિવસ ગુમ થઈ જાઓ એવી વૃતિ અમેરિકામાં નહીં ચાલે અહીં એક એક પેની પસીનાથી મળે છે!!

પણ નિલેશને આટલી સહેલી જોબ પણ અઘરી લાગતી હતી!! અને સુધાને આવું હલકું કામ શી રીતે થાય એજ પ્રશ્ન કોરી ખાતો હતો!! બાળકો તો તૈયાર હતાં ભારત જવા માટે!! હર્ષદભાઈએ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહી દિધું હતું કે આજ કામ છે જો તમારાથી થાય તો બાકી બીજા કામ તમારા માટે નથી!!

ભારતમાં બંગલામાં રહેલી સુધાને હોટેલના આ નાનો રૂમ પણ ગમતો ના હતો. જોકે એમાં એક ચુલો અને ફ્રિજ મૂકેલા હતાં. છતાં આટલી નાની જગ્યામાં ચાર જણનું રહેવું મુશ્કેલ હતું. મા દીકરી એક બેડમાં અને નિલેશ અને આનંદ એક બેદમાં સૂઈ હતાં હતાં!!

આજ તો સુધા અને નિલેશ અને ૧૭ વરસનો આનંદને નાની સેજલ ચારે હોટલની બહાર બેન્ચ પર બેસી ચર્ચા કરવા લાગ્યાં. કે શુ કરવું? ખાસ તો સ્કુલમાં વરસ બગાડવા માબાપ તૈયાર નથી તે જાણીને  છોકરા તો ખુશ થઈ ગયાં કે મમ્મી અને પપ્પા ભારત જવાની તૈયારી કરવા માગે છે.પણ રાજુને શી રીતે જણાવવું? અંતે સુધાએ કહ્યુ કે “હું આરતી એટલે કે રાજુની પત્નિને વાત કરું!!” નિલેશે કહ્યું,” હા એ બરાબર છે”

સુધાએ આરતીને ફોન કર્યો,” હા સુધાભાભી કેમ છો? ફાવી ગયું ને? એ તો થોદા દિવસ એવું લાગશે પછી ફાવી જશે. આપણે એક એપાર્ટમેન્ટ ભાડે લઈ લઈશું” પણ સુધાબેન ને તો જાણે કઈ સંભળાતું નથી!! એ અભાન પણે બોલ્યાં,” આરતી, અમારી ઈચ્છા છે કે અમે ભારત જતાં રહીએ. તમારા ભાઈએ સાહેબનું કામ કરેલું. આવું કામ અમને ના ફાવે વળી આ ગંદી ચાદરો ધોવાનું કામ તો મારી કામવાળી પણ ના કરે !! કેવા કેવા માણસો એમાં સુઈ જાય ભાઈ મારો તો ધરમ ભ્રષ્ટ થાય છે.છોકરાને અંગ્રેજીમાં કાંઈ સમ્જાતું નથી. તું મારાં દીયરને કહી ને અમારી ભારતની ટિકીટ કઢાવી દે અમે દેશમાં સુખી થઈશુ!” સુધા એક શ્વાસે બોલી !! આરતી તો ડઘાઈજ ગઈ!! હવે રાજુને કહેવું જ પડશે!!

નિલેશ કહે વળી એક ધોરણ નીચે ઉતારી મુકીને ઈંગ્લીશ એઝ અ સેકંડ લેગ્વેજ નાં ટેસ્ટમાં બંને નિષ્ફળ થયા છે તેથી બંને છોકરાઓનું વરસ બગાડવાનું પરવડે ના.

ગવર્નમેંટ નોકરીમાં તો છ મહીનાની રજા લઈને આવ્યા હતા તેથી ત્યાં જઈને શું કરશું તેવો પ્રશ્ન ન હતો

રાજુ  ગુસ્સે થયો!!”મોટાભાઇ તમને ખબર છે તમને ગ્રીન કાર્ડ અપાવીને અહીં લાવવાનો ખર્ચો શું થયો? અને અહીં મોટાભાઈ પૈસા કંઈ ઝાડ પરનથી ઉગતા…તમે સમજો જરા અહીં થોડીક અગવડ વેઠી લેશો તો આ બંન્ને ની જિંદગી સુધરી જશે. પણ તેઓનું પહેલું વરસ બગડે છે  પણ પાછલી જિંદગી સુધરી જશે. ”

” પણ અમને આવી કંઈ જ ખબર નહોંતી કે અમારી જિંદગી બગાડી ને છોકરાઓની જિંદગી બનશે જ..ત્યાંતો નક્કી છે જ.”

રાજુ ગુંચવાયો અને બોલ્યો ” તમે મારાથી મોટા છો અને જ્યારે મેં તમારી અરજી કરી હતી ત્યારે કહ્યું હતું કે છ મહીના તકલીફ પડશે પછી બધુ ગોઠવાઈ જશે.”

” પણ છોકરાઓનું વરસ બગડે તે તો ના ચાલે.”

” મોટાભાઈ જુઓ દેશ પ્રમાણે વેશ કરવો પડશે. અને તે પ્રમાણે ટેવાવું પડશે,”

” ના રે ભાઈ ના હું તો પાછો જતો રહીશ.”

હવે ગુસ્સો કરતા રાજુ બોલ્યો “ભાઈ ચાર જણાની આવવાની ટીકીટ આપી હવે જવાની? કોઈ કામ કરવા તૈયાર નથી!! મારે કરવું શું? અને આ છોકરાને ખબર નથી કે પોતાનું ભવિષ્ય ક્યાં સારું છે!! ”

હોટેલમાં થી લઈજઈ એ લોકેને દેશમાં રવાના કર્યા. રાજુની આંખમાં આંસું આવી ગયાં કે કોઈ મારું અમેરિકા આવ્યું એની ખુશી ગમમાં બદલાઈ ગઈ!! હર્ષદભાઈ પાસે માફી માંગી ભાગીદારી પાછી ખેંચી લીધી!!! હર્ષદભાઈ સાથે થોડાં મન ઊંચા થઈ ગયાં!!હોટેલની કન્સટ્રકશનું કામ ચાલું હતું. ખરેખર એ કામ માટે નીલેશની જરૂર પણ ના હતી!! આરતી બહેને છેલ્લા દિવસોમાં સુધાબેન ને બહુ સમજાવ્યા પણ પાણીનું નામ ભૂ

મોટાનાં મનમાં પણ એટલોજ અફસોસ હતો.તેઓ બોલ્યા “કેટલાંક લોકો લાગણી નો દુરુપયોગ કરતા હોય છે. નિલેશે તમારો આભાર પણ ના માન્યો. આટલા બધા પૈસાનું પાણી કરાવ્યુ તે યાદના રાખ્યુ અને ત્યાં જઈને પોતાને ના ફાવ્યું તેમ નહી કહે પણ  એમ કહેશે એક ધોરણ નીચે દાખલ કરતા હતા તેથી અમે પાછા આવી ગયા.રાજુ અને આરતી જેવા કેટલાય ભોળા ભાઇ બહેનો કુટુંબને ઝંખતા હોય છે. પણ કંઇ એમની સમજણ નેકોઇ ક્યાં સમજતું હોય છે?

ઈના અને મીનાને નવી મૈત્રી તુટી જવાનું દુઃખ હતું પણ તેમને અરૂણા એ સમજાવ્યું દરેક નાં ભાગ્ય હોય છે અને તે ભાગ્ય ફૂટલા હોય તેમાં કોઇ શું કરે? સુધાબહેન અને નિલેશભાઇને ઢંગનું કામ કરવું જ નહોતુ અને તેથી પાછા પેંશંન ની લાલચે ભારત પહોંચી ગયા

સપના વિજાપુરા

 

પુનરાવર્તનઃ નિરૂ મહેતા

એક સાંજે ચેતના એક વ્યક્તિને લઈને ઘરે આવી અને કહ્યું, ‘દીદી આ રોહનસર છે જે મારી ઓફિસમાં મારા ઉપરી છે.’

તેના ગયા પછી પ્રગતિએ ચેતનાને કહ્યું, ‘આજે અચાનક તારા સરને લઈને આવી?”

‘તેઓને આ બાજુ કામ હતું એટલે રસ્તા ભેગો રસ્તો છે કહી મને ઘર સુધી મુકવા આવ્યા. મેં તેમને થોડીવાર માટે અંદર આવવા કહ્યું. પહેલા તો અચકાયા પણ પછી માની ગયા.’

‘મુકવાનું બહાનું હતું કે બીજું કાંઈ? શું તું તેમના પ્રેમમાં છે અને કહેતાં સંકોચાય છે? ભલે હું તારી મોટીબેન હોઉં પણ હવે તો સખી ગણાઈએ.’

‘ના રે દીદી, એવું કાંઈ નથી.’ પોતાના ભાવ સંતાડતાં ચેતનાએ કહ્યું.

‘મને શું નાની કીકલી સમજે છે? આટલા વર્ષોથી સાથે રહ્યાં છીએ એટલે તારા મનના ભાવ ભલે છૂપાવે પણ તે મારી જાણ બહાર નહીં રહે. ચાલ હવે બધી વિગતે વાત કર એટલે હું તે પર વિચાર કરૂં. ત્યાર પછી તારા જીજાને કેમ વાત કરવી અને કેમ મનાવવા તેની મને સમજ પડે.’

બહુ કહ્યા બાદ ચેતનાએ પોતાના મનની વાત દીદીને ધીરે ધીરે જણાવી જેનો સાર હતો કે તે રોહનસરના પ્રેમમાં છે. જેને તે ચાહે છે તે તેનાથી થોડો મોટી ઉંમરના છે અને અન્ય નાતના છે પણ લાગે છે કે તે પણ ચેતનાના પ્રેમમાં છે. છેલ્લા થોડા દિવસથી તેમનું ચેતના પ્રત્યેનું વર્તન બદલાઈ ગયું હતું અને ગઈકાલે તો તેમણે પોતાના મનની ભાવના ચેતના આગળ ખુલ્લી કરી હતી. બસ, આ જ કારણે ચેતના મૂંઝવણમાં હતી કે દીદીને કેમ વાત કરવી અને તેનો શું પ્રતિભાવ હશે. એટલે મુકવા આવવાને બહાને આજે તે તેમને ઘરે લઇ આવી હતી જેથી દીદીના પ્રત્યાઘાત જાણી શકાય.

પ્રગતિને પોતાનું અતીત યાદ આવી ગયું. વર્ષો પહેલા નાતજાતના બાધ હતાં તેની માયાજાળમાં પ્રગતિ ફસાઈ ગઈ હતી. મા તો તે કોલેજના પહેલા વર્ષમાં હતી ત્યારે જ મૃત્યુ પામી હતી. ત્યાર પછી કોલેજની સાથે સાથે તેના પિતા અને નાની બેન ચેતનાની જવાબદારી પણ તેના શિરે આવે પડી હતી. પિતાજીની તબિયત નરમગરમ રહે એટલે થોડું વધુ ધ્યાન આપવું પડતું.

આ એ જ રોહંનસર છે જે તેની સાથે કોલેજમાં હતો. સાથે ભણતાં રોહનની તે ધીરે ધીરે નિકટ આવવા લાગી હતી અને તેવું જ રોહનનું હતું. પણ તે ઉતરતી નાતનો હતો એટલે પ્રગતિને શંકા હતી કે જો તે તેના પિતાને વાત કરશે તો તે માનશે નહીં કારણ તેમની ઉંમર અને જક્કી સ્વભાવ. પરંતુ પહેલા ભણવાનું પૂરૂં થાય પછી બાપુજીને વાત કરવી તેમ પ્રગતિએ મનમાં નક્કી કર્યું હતું.પણ ધાર્યું ધણીનું થાય એ મુજબ હજી પ્રગતિનો અભ્યાસ ચાલુ હતો અને તેના પિતાએ એક દિવસ જણાવ્યું કે તેને માટે એક સારા ઘરનું માંગુ આવ્યું છે. તેઓ વિના વિલંબે લગ્ન લેવા માંગે છે.

‘બાપુજી, મારૂં ભણવાનું હજી બાકી છે. ત્યાં સુધી લગ્ન પાછળ ન ઠેલવી શકાય?’

‘અરે તેમણે તો એમ પણ કહ્યું છે કે લગ્ન પછી તું તારો અભ્યાસ ચાલુ રાખી શકે છે.’

‘મને થોડો વિચાર કરવા દો.’

‘તેમાં વિચાર શું કરવાનો? લાગે છે કે તું કોઈના પ્રેમમાં છે એટલે આમ કહે છે. એવું હોય તો તે બધું ભૂલી જા. આવું સાસરૂં ગુમાવવા જેવું નથી.’

બીજે દિવસે પ્રગતિએ કોલેજ જઈ રોહનને બધી વાત કરી. રોહને તો ભાગી જઈ લગ્ન કરવાનો પ્રસ્તાવ પણ મુક્યો પણ પ્રગતિને ભાગી જઈને લગ્ન કરવાનું કબૂલ ન હતું. એટલે રોહનને કહ્યું કે તે તેને ભૂલી જાય.

‘અરે, એમ તને કેવી રીતે ભૂલી જાઉં? સાચો પ્રેમી પોતાના પ્રેમને એમ સહેજમાં થોડો ભૂલી જાય? મને ભૂલી જવાનું તું કહે છે પણ તું શું મને ભૂલી શકશે?’

‘એક સ્ત્રીને પરિસ્થિતિ પ્રમાણે વર્તવું પડે છે. સામાજિક બંધનો તેને આડા આવે છે અને ત્યારે અંતરના ભાવ દબાવી રાખવા પડે છે જે તેને માટે સહેલું નથી. પણ જવાબદારીઓની સાંકળ તેને જકડી રાખે છે એટલે મનેકમને તેને સ્વીકારવું પડે છે.’

‘ઠીક છે. પણ તું મને જીવનસાથી તરીકે નહીં મળે તો હું અન્ય કોઈ સાથે પણ તેવા સંબંધથી નહીં બંધાઉં.’

આમ પિતા પ્રત્યેની લાગણી કહો તો લાગણી અને પિતાની જીદ કહો તો જીદ પણ પ્રગતિએ ગોઠવેલ સંબંધ માન્ય રાખવો પડ્યો. લગ્નના થોડા સમય પછી પિતાનું મૃત્યુ થયું. માતા તો આ પહેલા મરી ગઈ હતી એટલે નાની ચેતનાની જવાબદારી પ્રગતિને માથે આવી પડી. સારા નસીબે મનોજ એક સમજદાર પતિ હતો અને તેને પણ નાની ચેતના પ્રત્યે લગાવ હતો એટલે ચેતનાને પોતાની સાથે રાખવાની વાતને તેણે આવકારી.

ચેતનાને ઉછેરી અને ભણાવી અને હવે તેનું કોલેજનું ભણતર પૂરૂં થાય તેની રાહ જોતી હતી જેથી સારા ઠેકાણે પરણાવી પોતાની તે જવાબદારીમાંથી મુક્તિ મળે તેમ કેટલાક સમયથી પ્રગતિને વિચાર આવતો હતો. પણ આજે આમ અચાનક ચેતનાનું મન જાણી તે વિચારોના વમળમાં અટવાઈ ગઈ.

પ્રગતિના મનમાં જે મોટી ગડમથલ હતી તે હતી નાતજાતનો બાધ. પોતે જે સહન કર્યું તે શું ચેતનાને પણ સહન કરવું પડશે? વર્ષો વીત્યા પણ સમાજનો સંકુચિત સ્વભાવ એમ જલદી બદલાય? એક તો રોહન અન્ય નાતનો અને વળી ચેતનાથી ઘણી મોટી ઉંમરનો. તો શું મનોજ અને અન્ય કુટુંબીજનો આ પ્રસ્તાવ સ્વીકારશે? શું સમાજના વાડામાં રહીને કોઈના પ્રેમને ગૂંગળાવી નાખવાનો? તેને રોહનનો પણ વિચાર આવ્યો કે એક વાર સહન કર્યા બાદ શું તેણે ફરી વાર એ જ અનુભવવું પડશે? શું ઇતિહાસનું પુનરાવર્તન થશે?પણ અનેક વિચારોની ગુથ્થી એમ થોડી ઉકેલાય છે? આખી રાત આ વિચારોએ તેને ઘેરી રાખી હતી. હવે તો શાંતિથી વિચારી યોગ્ય પગલું ભરવું જરૂરી છે એમ પ્રગતિને લાગ્યું. વહેલી સવારે તે એક નિર્ણય પર પહોંચી અને ત્યાર બાદ તે શાંતિથી સુઈ ગઈ.

બીજી સવારે પ્રગતિએ ચેતનાને કહ્યું કે તારી મનોભાવના હું સમજુ છું પણ તેને સાથ આપતા પહેલા મારે તારા રોહનસરને મળી થોડી વાત કરવી છે એટલે એકવાર તારી ગેરહાજરીમાં હું મળી લઉં પછી આગળ વાત કરીશું. તને રોહનસર જો પૂછે તો કહેજે કે હું તેને મળીને વાત કરીશ.

જો કે રોહન પણ પ્રગતિને મળ્યા પછી અવઢવમાં હતો કે હવે તે શું કરે એટલે ચેતના સાથે વાત કરવાનું ટાળ્યું.બે દિવસ પછી પ્રગતિએ ફોન કરી રોહનને તેની ઓફિસ બહાર મળવાની ઈચ્છા દર્શાવી. તે મુજબ બંને રોહનની ઓફિસની બાજુના એક કાફેમાં ભેગા થયા. પ્રગતિ સીધી મૂળ વાત પર આવી અને તેણે રોહનને જૂની યાદોને વિસારે પાડી વર્તમાનની વાતો કરવા કહ્યું. જો કે રોહનનું મન આ બાબતમાં માનતું ન હતું પણ પ્રગતિની વાત તેને પણ યોગ્ય લાગી.

‘રોહન, મને ખબર છે કે તને આ પહેલા જાણ નહીં હોય કે ચેતના મારી નાની બેન છે. મારાથી તે દસ વર્ષ નાની છે એટલે તે બેન કરતાં પણ મારી વહાલી દીકરી જેવી છે. તે સુખી રહે તે જ મારી ઈચ્છા છે. પણ તને હવે ખબર પડી છે કે તે મારી બહેન છે તો તેના પ્રત્યેના તારા વિચારોમાં કોઈ બદલાવ હોય તો તે હું પહેલા સમજી લઉં જેથી ચેતનાને કેમ સંભાળવી તેનો મને ખયાલ આવે.’

‘પ્રગતિ, પહેલા તો તે દિવસે તને જોયા પછી ભૂતકાળ યાદ આવ્યા વગર રહે? વળી ચેતના તારી બેન છે તે જાણ્યા પછી ત્યાંથી ચાલી જવાનો વિચાર આવ્યો. પણ પછી થયું કે આમ કરૂં તો ચેતનાને સમજ નહીં પડે કે મેં આમ કેમ કર્યું. સ્વાભાવીક છે કે તે આ માટે સવાલ કરે તો ચોખવટ પણ ન કરી શકાય. એટલે તેના મનમાં ખોટા સવાલો ઉભા ન થાય તે માટે મેં મારી જાતને કાબુમાં રાખી અને પરાણે બેસી રહ્યો. પણ જેટલો સમય તારી પાસે રહ્યો ત્યારના મારા મનોભાવ કેવા હશે તે તું સારી રીતે સમજી ગઈ હશે. તારે ત્યાંથી ગયા પછી તું અને આપણું અતીત બહુ યાદ આવ્યા. પછી થયું કે તું સંસાર માંડીને બેઠી છે એટલે હવે ભૂતકાળને યાદ કરવાનો કોઈ અર્થ નથી. વળી મને ખાત્રી છે કે તારા પતિદેવ તો આપણા તે સંબંધ વિષે કશું જાણતા પણ નહીં હોય તો શા માટે પથરો નાખી બધાની જિંદગી બગાડવી?’

‘મને પણ હતું જ કે મારો રોહન પરિસ્થિતિને સમજી અતીતને બહાર નહીં લાવે. કારણ નાતજાતના બાધને કારણે આપણી સાથે જે થયું તે ચેતના સાથે ન થાય તેમ હું ઈચ્છું છું. ભલે તું તેનાથી મોટો છે પણ મને તેનો વાંધો નથી. પણ તને એટલા માટે મળવા આવી છું કે આ બધું જાણ્યા પછી પણ તું ચેતના સાથે લગ્ન કરવા માંગે છે કે તારો વિચાર બદલાઈ ગયો છે?’

‘હા, વિચાર તો બદલાઈ ગયો છે, પણ તે વર્ષો પહેલાનો લગ્ન ન કરવાનો. તે દિવસે જાણ્યું કે ચેતના તારી બેન છે એટલે એકવાર તો વિચાર આવ્યો કે ચેતનાને ભૂલી જાઉં. પણ પછી થયું કે તેમાં એનો શો વાંક? વળી મેં અનુભવ્યું છે કે તેનો મારા પ્રત્યેનો પ્રેમ અનહદ છે, ભલે હું તેનાથી દસેક વર્ષ મોટો છું. મારી પણ લાગણીઓ તેના તરફ છે. આટલા વર્ષે મને કોઈ દિલથી ચાહે છે અને તેમાં સચ્ચાઈ પણ છે એ જાણ્યા પછી મારૂ મન પણ તેના તરફ ઢળ્યું છે, એટલે જો તારી અને તારા પતિદેવની ઈચ્છા હોય તો હું તેને અપનાવવા તૈયાર છું. હા, તારા પતિદેવને તારા પપ્પા મુજબ નાતજાતનો કે મારા મોટા હોવાનો વાંધો હોય તો હું બધું ભૂલી જવા તૈયાર છું અને આ શહેર છોડી જવા પણ તૈયાર છું એટલે બધા પ્રશ્નોનું સમાધાન થઇ શકે. પણ ત્યારબાદ ચેતનાને તું કેમ સંભાળશે તેનો તારે વિચાર કરવો રહ્યો.’

‘તેનો પ્રશ્ન જ નહીં ઊભો થાય. ભલે મારો અને તારો સહવાસ એક અવિસ્મરણીય ઈતિહાસ છે પણ હવે આટલા વર્ષો પછી હું તે પણ ભૂલી જવા સક્ષમ છું. મનોજને કેમ મનાવવા તે મારા પર છોડ. બસ, મારી ચેતના સુખી રહે તે જ મારી ઈચ્છા છે અને હવે મને ખાત્રી છે કે તેમાં તું પાછો નહીં પડે. એક વાતનો ખાસ ખયાલ રાખજે. તારા અને મારા અતીતના સંબંધો એક ઈતિહાસ બની રહે અને ચેતનાને કોઈ રીતે તેની જાણ ન થાય.’

‘આપણા પ્રેમના સોગંદ, તે બાબતમાં તું નચિંત રહેજે.’

નિરંજન મહેતા

 

અ ફ્રેંડ ઇન નીડ ઇઝ અ ફ્રેંડ ઇનડીડ ..રેખા શુકલ

 

અંજલી ને બધા બહેન જ માનતા… જ્યારે જુવો ત્યારે સાથે ને સાથે જ હોય ! હતી, તો બંને બહેનપણી પણ એક જ ફ્લેટમાં ઉપર-નીચે રહે. એક જ સ્કૂલમાં અને એક જ ક્લાસમાં તેથી હોમવર્ક હોય કે કોઈ પણ જગ્યાએ જવાનું બંને એકબીજાને મૂક્યા વગર ના કરે. એકસરખી હેરસ્ટાઇલ ને રંગ જુદો પણ કપડાં પણ એકસરખાં જ. હવે સ્કૂલ પતવાની ને કોલેજ જો ના બદલાય તો સારું. બંને વિચારે શું બનશું ક્યાં જશું ? ને ભગવાનનું કરવું ને બન્યું પણ એવું જ કે બંને ડોકટરી પતાવ્યા પછી ઇત્તફાક કહો તો તે કે મરજી રબ ની પણ એક જ હોસ્પિટલ માં કામ પણ મળ્યું. ખુશખુશાલ માતા પિતાએ આપેલી બધ્ધીજ છૂટનો ગેરફાયદો કોઈએ કદી ઉઠાવેલો નહીં ને એટીકેટ બધી જ શીખવી ને પોતાના પગ પર ઉભા રહેતા શીખવેલ. હવે તેને સ્વતંત્ર મિજાજી તો ન જ કેહતા આપ.

એક સાથે કામ કરે પણ કોઈની પંચાત ના કરે… પ્રશ્ન હોય તો ચર્ચા કરે સોલ્યુશન કાઢે બસ. આમાં શિવાની ક્યારે વાસુ ના પ્રેમમાં પડી ના સમજાયું  ને અંજલી તરફ આકર્ષિત થયેલ સમીર (ઉર્ફે સેમ). જો તેણે ના કહ્યું હોત તો ખબર પડતા હજુ કદાચ વાર લાગત. ખુશી ની વાત તે હતી કે સમીર ગમે તે રીતે અંજલીનું ધ્યાન પોતાના તરફ ખેંચવા માંગતો હતો. થોડા વખતમાં ડબલ ડેટ પર જવાનું ચાલુ થઈ ગયું. ને શિવાની-વાસુ ને અંજલી-સમીર ના લગ્ન થયા. પણ સમીરની પોસ્ટિંગ લગ્ન પછીના  બે મહિને ઓવરસિઝ થઈ ને બંને આખરે જુદા પડ્યા.બધુ જ્યારે સ્ટેપ બાય સ્ટેપ સરખું જતું હોય ત્યારે ખરાબ કંઈ ના થાય તેવું બધાને થાય છે. તેમ અંજલી અને શિવાની પણ વિચારતા હતા. દરરોજ નું ચેટિંગ એફ્બી પોસ્ટિંગ ને વરસે એક ટ્રીપ રૂબરૂ મળ્યાનો સંતોષ તો હતો જ. આ બધું સંભવ હતું શિવાની ડોક્ટર હતી. અંજલીને તો પણ થતું જ તે કંઈક છૂપાવે તો છે જ !! અરે, પણ તે પણ ક્યાં પ્રમાણિક હતી. ખુલીને વાત કરે ને ન કરે નારાયણ પોતાનું જ મોત વ્હોરે કાં તો બાળકો ની જીન્દગી બરબાદ થાય… બસ, આ જ બીક ના લીધે તે પ્રમાણિક નહોતી રહી શકતી. પુરૂષો કેમ આમ કરતાં હશે તે સમજ્વું ને સમજાવવું કદાચ અઘરું હશે ? સમીર ટ્રીપ ના બહાના હેઠળ બેવફા હતો ને ખબર હોવા છંતા અંજલી ચૂપ હતી… પણ કેમ તે પોતે હિમંત વગરની હોય તેમ માનતી તે પોતે પણ નહોતી જાણતી. એક વાર ઓવરસિઝ જતા પહેલાં એરપોર્ટ પર સિક્યુરિટીમાં જતા વખતે બાથરૂમમાં જઈને ચૂપચાપ એક બંધ પરબિડિયું શિવાની ના હાથમાં મૂક્યુ ના મૂક્યું ને તેની દિકરી તરફ ઇશારો કરી ચૂપ રહેવાનું કહી તરત ચાલી પડી. સિક્ર્યુરિટી લાઇનમાંથી ક્લીયર થઈ લાસ્ટ ગુડબાય કરવા પાછું જોઇ હાથ ઉંચો કરીને ઇશારો કર્યો કે વિ વીલ ટોક લેટર કોલ મી પ્લીઝ. આંખો તેની પ્લીઝ બોલતી હતી ને આંગળીઓ ઇશારો કરતી હતી. હોઠ ફફડ્યા હતા પછી પાછું જોઈ પણ ના શકી.

જ્યારે શિવાનીના જીવનમાં જુદી તકલીફ હતી વાસુ સાઉથનો રહેવlસી હતો ને પોતાની દિકરી ને લઈને જ્યારે વેકેશનમાં ગયા ત્યારે દાદા-દાદી ને જોઇને ખુબ દુઃખી થયેલ તો ઘરે લઈ આવ્યા પછી દાદા-દાદી સાથે રહી શકવું ખુબ મુસ્કેલ લાગતું તેની દિકરીને. આજ સુધી સ્વતંત્ર રૂમ માં લાડકોડમાં ઉછરેલી વીણા ને દાદા કે દાદી સાથે ભાષા ની તકલીફ જણાતી. તેમના ખોરાક પાણી ની દુર્ગંધ સહેવાતી નહોતી. તેમના રીતરિવાજો અનુસર કરવા ગમતા નહોતા. પણ ૬ વર્ષની વીણા ને સમજ્ણ પણ કેટલી હોય. વ્હાલ પણ ક્યારેક કામ ન કરે ને વઢો તે પણ ના સમજે. ખૂણામાં એકલી બેસી રડે એની ઢીંગલી સાથે રમતાં રમતાં એની મમ્મી ની નકલ પણ કરે. શિવાની ડોકટરી છોડી શકતી નહોતી. વાસુ બદલી ગયો હતો. એને એમ જ લાગતું કે હિ હેઝ બીન નિગ્લેક્ટેડ એન્ડ નો વન કેર્સ ફોર હીઝ ઓલ્ડ પેરેન્ટ્સ ટુ. નાની છે વીણા તેને પણ વાસુની જરૂર છે. શિવાની ને પણ બે હાથ ને ૨૪ કલાક જ છે. ઓહો આ તો કેવી વિટંબણા છે! નથી જીવવા દેતી કે  નથી શાંતિ મળતી.

વીણા ને ક્યારેક ફોન તો ક્યારેક ટી.વી માં અમુક શો કે મૂવી કે કાર્ટુન જ જોવા હોય… દાદી કે દાદા પોતાની અગડમ બગડમ ભાષાના ગીતો જુવે તો રિસાઈ જાય કે રડે… વીણા ને ગમતું કેમ નહીં કરતા હોય તે શિવાની ને ના સમજાય. પણ પછી વાસુ લેક્ચર આપે ટી.વી ના જોવા દે. ફોન આપીને તેનું ધાર્યું કરાવે છે પણ તે શું બોલે ?

શિવાની પેરેન્ટીંગ કંટ્રોલ રાખે. રેટેડ પી.જીફિલ્મ કે ડીઝની મુવીઝ જ જોવા દે. સપનોકી બારાત બીતે દિનોંકો પૂકારે પણ ખરી…કે યંગ હતી ત્યારે ટી.વી કે ફોન નહોતા પણ મજા હતી… પીકનીક જતાં વેકેશનમાં મામા ફોઈ ને ત્યાં જતા… દિવાળી-હોળી તહેવાર પણ માણતાં હવે તો છોકરાંઓ કેટલું બધું ગુમાવશે… નવી નવી ટેકનોલોજી થી આંખ ને નુક્સાન.. કેન્સર જેવી બિમારી ભેળસેળ વાળા અનાજ થી.. એર પોલ્યુશનથી દમ જેવી બિમારી લાગે છંતા સ્મોકિંગ ને દારૂના આલિશાન મકાનોમાં રોજ નું પ્રદર્શન,  રેડિએશન એક્ઝ્પોઝ્ડ થી થતી બિમારીઓ.. !! એક બાળકે વડીલ પ્રમાણે બધુ જ બનવાનું બધુ જ કરવાનું…સ્ટ્રોંગ પણ રહેવાનું…ઓલ રાઉન્ડ પર્સનાલીટી ને તે પણ સોસાયટી કે સોશીયલ મિડીયા માટે !! કેટલા થઈ રહ્યા છે સુસાઇડ્ઝ ને કેટલા જીવે છે પલપલ મરી ને !! ના ના થીંક પોઝિટીવ ને થીંક ગુડ. બટ હાઉ !! ધેર શુડ બી મીડલ વે.. રોજ રોજ એમનું ધાર્યું જમાના પ્રમાણે બાળકોએ પણ પાછળ તો નહીં રહેવાય. છૂટછાટ લીમીટમાં આપવીજ પડશે. સોશીયલ એટીકેટ શીખવવા જ પડશે. ટુ બી એક્સેપ્ટેડ ઇન સોસાયટી .. હજુ પણ મન વિચારતું જ રહ્યું હોત તો તેણે વીણા ના રડવાનો અવાજ ના સાંભળ્યો હોત. દાદાએ આજે લીમિટ પાર કરેલી ને તેમનાથી હાથ ઉપડી ગયેલ.વડીલો જ્યારે મિસ્ટેક કરે છે… વ્યસનો કરે છે ને મિસબિહેવ કરે છે … ડિવોર્સ થાય છે કે લફરા કરે છે. ઘડપણ ને બાળપણ સાચવવામાં મિડલમાં સેન્ડવીચ થતી આજ્ની જનરેશન જસ્ટ ટુ કિપ અપ કરતું રહે ને નાની ઉંમરમાં ઘણું બધું સહન કરે. પણ હેલ્પ મળે તો શક્યતા ને સંભાવનાને સફળતા પ્રાપ્તિ મળે.યા રાઈટ !! પણ હાથ ઉપાડે તે નહીં સહન થાય.સહન કરનાર નો પણ એટલો જ વાંક !! પણ વીણા તો નાનકડી ને અણસમજુ છે. બીજું ટી.વી બીજા જ દિવસે આવ્યું પણ સમીરે તોડી નાંખ્યું … દારૂના નશામાં ચકનાચૂર હતો ને હવે આ રોજ નું થયું. કોઈ કોઈની સાથે વાત નથી કરતું. કાં તો માત્ર અવાજ ને ઘોઘાંટ જ સંભળાય છે…કોઈ કોઈનું સાંભળતું પણ નથી.

આ તો માણસ માણસને મારે છે ને માણસ મરે છે. વોટ કાઈન્ડ ઓફ ફેમિલી ઇઝ ધીસ !! કઈ સેન્ચ્યુરી માં જીવે છે બધા !! નાઉ આઈ હેવ ટુ બી  એ ગો-ગેટર, મોમ હેઝ નો ચોઇસ બટ ટુ બી બ્રેવ એન્ડ ટેક કેર ઓફ વીણા. ફોર ગોડ સેક આઈ એમ એજ્યુકેટેડ !ડ્રગ્સ ને દારૂ ની લત ને ઉપરથી હવે મારી નાખવાની ધમકી કરતો આ જ હતો વ્યક્તિ કે જેના પ્રેમ ને લીધે લગ્ન કર્યા??? વાસુ ને સમીર આટલા બધા બદલાઈ જશે આવું તો કોઈએ મનમાં પણ વિચાર્યું નહોતું. ડિવોર્સ ઇઝ સોશ્યલી એક્સેપ્ટેડ … આઈ વોન્ટ નોર્મલ લાઇફ સ્ટાઇલ …ઇસ ધેટ ટુ મચ ટુ આસ્ક ? નો આઇ એમ નોટ એક્સપેકટીંગ એની થીંગ આઈ ડોન્ટ ડિઝર્વ…!!

ઇશ્વર જેમને લોહીના સંબંધથી જોડવાનું ભૂલી ગયાં હોય, એવી વ્યક્તિઓને ઇશ્વર મિત્રો બનાવી ભૂલ ને સૂધારી લેતા હોય છે અને રોજ રોજ મળવાનું મન થાય ને છૂટા પડતા કેટલો સમય ચાલ્યો ગયો તે ખબર પણ ના પડે.  મિત્રતામાં સ્ત્રી-પુરૂષનો અપવાદ ના હોય ને લાગણી સ્વરછ હોય, જે કેહવું હોય તે કહી શકો, અરે કહો નહીં તે પેહલાં સમજી જાય. જ્યાં ને જ્યારે મળો ત્યાં જ પેરેડાઈઝ આઈલેન્ડ બની જાય…!!

ફાઈનલી અંજલી ને શિવાની મળ્યા ને ફાઇલ્ડ ફોર ડિવોર્સ… બંનેએ સાથે એક્બીજા ને સાથ આપ્યો ને હવે શિવાનીની વીણા ને અંજલીની મીના ચારેય સાથે રહે છે… અ ફ્રેંડ ઇન નીડ  ઇઝ અ ફ્રેંડ ઇન ડીડ … લોહીના સંબંધ કદાચ તૂટી જતા હશે પણ સાચા મિત્રો હંમેશા સાથે જ રહે છે.

—રેખા શુક્લ (શીકાગો

વામણું અસ્તિત્વ – રોહિત કાપડિયા

આ સાથે એક લેખ(માઈક્રોફીક્ષન) લગ્નેતર સંબંધ અંગે કોર્ટે આપેલા ચુકાદાને લક્ષમાં રાખીને લખ્યો છે તે મોકલું છું. 

                                           રોહિત કાપડિયા 

                    – – – – – – – – – – – – – – – – – 

માત્ર ત્રણ વર્ષનાં પ્રેમસભર લગ્નજીવન બાદ જ્યારે અચાનક જ અવિનાશનું મૃત્યુ થયું તો આશા નિરાશાની ગર્તામાં ધકેલાઈ ગઈ. હતાશામાં એણે આપઘાતનો વિચાર પણ કર્યો. ખેર!

અવિનાશનો મિત્ર સ્નેહ એની જિંદગીમાં દેવદૂત બનીને આવ્યો. સ્નેહ અને એની પત્ની સ્નેહાના લાગણી ભર્યા શાંત્વને એની જિંદગીમાં સંજીવની મંત્ર ફૂંક્યો. આશા સ્વસ્થ થતાં તેમણે એને ત્યાં જવાનું ઓછું કરી દીધું. જો કે સ્નેહ તો

સ્નેહાને ઓફિસમાં ઓવર ટાઈમ છે એમ કહીને એકાંતરે

આશા પાસે પહોંચી જતો. આશાને પણ એનું આવવું ગમતું.

અલબત્ત, એકાદ કલાક થતાં જ આશા સ્નેહને એના ઘરેથી રવાના કરી દેતી. સાથે પસાર કરેલાં એ કલાકને વાગોળીને

આશા બીજો દિવસ પસાર કરી લેતી. સ્નેહ કયારે ક સ્નેહાને જણાવી પણ દેતો કે આજે આશાના ઘર પાસેથી જવાનું

થયું એટલે એને મળી આવ્યો છું.

     તે દિવસે સ્નેહ ખૂબ જ ખુશ હતો. આશાના ઘરે આવતાં

જ એણે કહ્યું  ” આશા, આજે તો તારી સાથે મનભરીને

વાતો કરવી છે. હું આજે અહીંથી જલ્દી જવાનો જ નથી

તેં એક આનંદના સમાચાર સાંભળ્યા કે નહીં? કોર્ટે આપણા જેવા સંબંધોને હવે માન્ય ગણ્યા છે. કોઈ પણ પ્રકારના ડર વગર મારે તારો સાથ માણવો છે. મારે તને….” સ્નેહ આગળ કંઈ બોલે તે પહેલાં આશાએ કહ્યું” સ્નેહ, આજનું તમારૂં અહીં આવવાનું છેલ્લી વારનું હશે. હવે તમે સ્નેહા સાથે હોય ત્યારે જ અહીં આવશો. તમારૂં અહીં આવવું મને ગમતું. તમારા આવવાથી મને સલામતીનો અહેસાસ થતો. મારી એકલતા દૂર થઈ જતી. પણ મારી એકલતાને દૂર કરવામાં જો સ્નેહાની જિંદગીમાં એકલતા આવી જવાની હોય તો તે મને ક્યારેય મંજૂર નહીં થાય. સ્નેહા તમારી પત્ની છે ને એને તમારામાં પૂરો વિશ્વાસ છે. એ તમને ખૂબ જ ચાહે છે. મને તો હવે એકલાં રહેવાની આદત પડી ગઈ છે. તમે હવે જઈ શકો છો. તમારા અત્યાર સુધીના સાથ બદલ આભાર. “

      અવાક થઈ ગયેલો સ્નેહ ત્યાંથી પાછો ફર્યો. ઘરે પહોંચતા જ સ્નેહાએ કહ્યું” અરે! આજે તો તમારે ઓવરટાઈમ હતો ને? વહેલાં હતાં તો આશાને ત્યાં જઈ આવવું હતું ને. એને સારૂં લાગતે. ” સ્નેહ ફરી એક વાર અવાક થઈ ગયો. સ્નેહા અને આશાની આગળ એને ખુદનું અસ્તિત્વ વામણું લાગ્યું.

                   રોહિત કાપડિયા

.

સમજદારી જાગ્રત કરે …..તેનું નામ ઠેસ- જિતેન્દ્ર પાઢ

જિતેન્દ્ર પાઢ જીંદગી એ સીધી સટ ફૂટપટ્ટી નથી,પણ ઉતરાવ ચડાવ અને આંટીઘૂટીની ભૂલભૂલૈયા ,સાપ સીડીની  રમત જેવી છે .ધારેલું બધું બને નહીં  અને ઈચ્છેલું ન હોય તે સહજમાં આવી ને હાથમાં પડે.સમસ્યાઓ ઘેરાવ અને પરાક્રમનો પડકારો એટલે જીંદગી ! ઠોકરને -ખેલદિલી વચ્ચેની ઝપાઝપીનો ખેલ તે જીંદગી ;અનુભવોનું ભાથું એટલે જીંદગી -ચાલશો ,ધ્યાન રાખશો છતાં અનાયાસે ઠોકર લાગવાની આ તો કુદરતનો ક્રમ છે .પડવું સહજ છે ,કિંતુ નિરાશ થઈ વિચારોના વમળમાં ઘૂમેરી ચકરાવમાં ફસાઈ  એ મર્દાનગી ન ગણાય  પણ ઈશ્વરને ઝિંદાદિલીથી કહેવાનું હોય  ….હે ,ઈશ્વર !!– ‘  મંઝિલ બનીને આવ ન રહેબર બનીને આવ ,/ મૂઝ માર્ગમાં ભલે ન તું સહચર બનીને આવ / કિંતુ મનેં  ન  છોડ અટૂલો પ્રવાસમાં‘ /  કૈં  નહીં તો  છેવટે  ઠોકર      બનીને આવ //-“ બરકત વિરાણી  બેફામ  સાહેબ ની વાત -માનવ ખુદ્દારીનો સંદેશ છે. મિસાઇલમેન ડૉ એ પી જે .કલામ પણ તેથી જ કહે છે-દૃઢ઼  નિશ્ચર્ય અને પૂર્ણ પ્રયત્નથી જ આપણી જૂની ધારણાઓથી આપણે આગળ નિકળી શકીએ છીએ.જીવનમાં કોઈના દ્વારા લાગેલો ધક્કો અથવા મળેલી ઠોકર,ઠેસ  ભીતરમાં સરવરાટ કરે છે ,તેમાંથી પરાક્રમ અને સર્જકતા બંન્ને આકાર ધારણ કરે છે .ટીકા ,આકરાં વેણ કે તમારા નિકટનાં સ્વજન દ્વારા થયેલી ટીકા ,નિંદા ,આલોચના  તમને દુઃખી કરે છે ,ક્ષણવાર તમારી મતિ બહેર મારી જાય છે.જીવાતી જીંદગીમાં આવું ગમે તે પ્રસંગે ,ગમે ત્યાં થઈ શકે છે.હિંમત સાથે પ્રસંગોને ઝીલી લેનારો હકારાત્મક આશાવાદ સાથે બેઠો થાય છે  તેને જ જાગૃતિ કહેવાય આ જાગૃતિ વ્યક્તિમાં ઝનૂન ,જુસ્સો અને અડગતા પેદા કરે છે.કવિ કાલિદાસ ,સંત તુલસી ,લૂંટારો વાલ્મિકી ,લૂંટારો અજામિલ અનેક ઉદાહરણો શાસ્ત્રોમાં ,ઇતિહાસના પૃષ્ઠોમાં અંકિત છે.વિશ્વના કોઈપણ ખૂણામાં  રહેલી માનવ વસાહતોમાં આ હકીકતના ઢગલાબંધ ઉદાહરણો જોવાં મળશે. જીવનમાં ઠોકર વિના સમજ નથી એમ વડીલોની વાતમાં તથ્ય છે ;જિદ્દી કશું પામતો નથી ,પણ ગુમાવે ઘણું છે.જેમ ગાઢ અંધકારમાં એક દીવડો પ્રગટે તેમ એક ઠોકર -જીવનમાં જ્યોતિ પ્રગટાવવા એક ચિનગારી કાફી છે એકાદો ધક્કો ,ઠોકર -ઠેસ  અચૂક જીવન પરિવર્તન કરે છે માનવીના ભીતરમાં અનંત અને વિરાટ .શક્તિઓ પડેલી છે.પોતાના લક્ષ પ્રત્યે મક્કમતા સાથે પોતાની મંઝિલ માટે અતૂટ પ્રેમ પણ જોઈએ -ગુજરાતના ગાલિબ ગણાતા શાયર -”મરીઝ ”-નો  શેર છે – જો પહોંચવું હો તો, મંઝિલનો પ્રેમ રાખો  ફક્ત ગતિના સહારે સફર બનતી નથી ચિન્તક જેમ્સ એલન આ મંઝીલના પ્રેમને -લગન કહે છે -તેમનો મત છે -જેના મનમાં સાચી લગન છે ,તેના માટે દરેક મુસીબત સરળ હોય છે વ્યક્તિએ પોતાની શક્તિના સાગરને નીરખવાનો છે ,તેથી એકાદી ઠોકરથી પાછીપાની ન કરાય -‘પથ્થરને કંડારીને કલાકાર છીંણીં ટાંકણાંના ,હથોડાંના ઘા થી ઈશ્વરી મૂર્તિ ઘડે છે -સર્જન કરે છે પરંતુ માનવીને કોઈ ઘડનાર હોય તો તે ઠોકર છે -આકરાં વેણ છે ,ટીકા છે હિંદી શાયર તોકહે कितने भी ग़म हो ,ज़िदगीमें ,हर हाल में हसते रहेना / क्योंकि ज़िदगी ठोकरों से ही सम्हलती है // જે પોતાની સમજથી અંગત શક્તિઓને  જાણી લે છે ,શોધી  લે છે ,તે ”માંહી પડયા તે મહાસુખ માણે ”-ઉક્તિની જેમ આનંદ ,સંતોષ ,સમાધાન અને વિજય પામ્યાનો ઉત્સવ ઉજવે છે .દબાણ ,ધક્કો એટલે જ પ્રેરણા -જાગૃતિની તક છે  જે હંમેશા .નવા જ્ઞાન સાથે જીવન પરિવર્તનની ક્ષિતિજ ખોલે છે સમય આવે આવી વિજયી પ્રતિભાઓ પ્રેરક ઉદાહરણોની યાદીમાં પોતાનું નામ ઉમેરે છે. રાહલે /  મોરિસવિલ  સિટી / નોર્થ કેરોલિના /યુ.એસ એ /1-10-2018/ ReplyForward